ایران وایر - شیما شهرابی - ساعاتی پیش ستاد فرماندهی مرکزی امریکا ویدیویی را منتشر کرده و گفته است این ویدیو یک قایق گشتی ایرانی را نشان میدهد که تلاش میکند مین عمل نکرده را از بدنه یکی از نفتکشهایی که دیروز در دریای عمان مورد حمله قرار گرفته بود، جدا کند. مقامهای امریکایی ایران را مسوول حمله به دو نفتکش در دریای عمان میدانند؛ موضوعی که از سوی مسوولان ایرانی رد و تکذیب شده است.
روز گذشته در حالی که «علی خامنهای» میزبان «شینزو آبه»، نخستوزیر ژاپن بود و از عدم مذاکره و سازش با امریکا سخن میگفت، دو نفتکش در دریای عمان مورد حمله قرار گرفتند. چند ساعت بعد مشخص شد که هر دو نفتکش محمولههایی را برای ژاپن حمل میکردند. پس از انتشار این خبر، شورای امنیت سازمان ملل متحد نشست اضطراری برگزار کرد.
«مارک پمپئو»، وزیر خارجه امریکا در یک نشست خبری ایران را مسوول این حمله دانست در حالی که «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران ضمن محکوم کردن عامل حمله، آن را مشکوک خواند.
جلسه شب گذشته شورای امنیت بینتیجه به پایان رسید چون امریکا شواهدی برای این ادعا که ایران نفتکشها را مورد حمله قرار داده است، ارایه نداد. اما حالا با انتشار این فیلم مشخص نیست شورای امنیت چه تصمیمی در قبال ایران بگیرد.
در یک ماه گذشته، این دومین بار است که نفتکشها در منطقه دچار مشکل میشوند.۲۲اردیبهشت ماه سال جاری، وزارت خارجه امارات از هدف قرار گرفتن چهار کشتی تجاری در نزدیک آبهای منطقهای این کشور خبر داد و نوشت: «چهار کشتی تجاری در نزدیکی بندر فجیره در معرض عملیات خرابکارانه قرار گرفتهاند.»
امریکا همان وقت ایران را مسوول این عملیات دانست اما ایران آن را نیز به شدت رد کرد.
«ایرانوایر» از «صادق زیباکلام»، استاد علوم سیاسی «دانشگاه تهران» درباره حمله به نفتکشها و آن چه پیش روی ایران است، پرسیده است:
مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
امریکاییها معتقدند حمله به نفتکشها کار ایران بوده است و مسوولان ایرانی هم تکذیب میکنند. این موضوع را چه طور تحلیل میکنید؟
- فرض بگیریم امریکاییها درست بگویند و این حمله کار ایران باشد، من هر قدر فکر میکنم که این حمله چه نفعی ممکن است برای ایران داشته باشد، به نتیجه نمیرسم. به عبارت دیگر، عقلم به جایی نمیرسد. ممکن است بگوییم که عدهای این کار را انجام دادهاند تا زهر چشمی به امریکا و متحدانش نشان دهند و بگویند ما گفته بودیم اگر نتوانیم نفت صادر کنیم، دیگران هم با مشکل روبهرو میشوند. خب، این واضح است که از فردا نفتکشهایی که در خلیج فارس تردد میکنند، مثل سالهای ۱۳۶۶ ۱۳۶۷ که جنگ نفتکشها بود، با اسکورت نیروی دریایی امریکا در منطقه حضور خواهند کرد. این درگیر شدن با نیروی دریایی امریکا است. اگر فرض را بر این بگیریم که گفته مسوولان ایرانی مثل آقای ظریف درست است و توطئه در کار بوده و این حملات کار کشورهای دیگری مثل عربستان، اسراییل و... بودهاند و آنها میخواستند با این کار، انگشت اتهام به سمت ایران گرفته شود و درگیری نظامی بین ایران و امریکا آغاز شود، آن وقت این سوال مطرح میشود که چه طور امکان دارد چنین عملیاتی را نزدیک تنگه هرمز و نزدیک جایی که در واقع حیات خلوت دریایی ایران است، انجام داد و نیروهای نظامی و دریایی ایران متوجه نشوند. تصورش خیلی عجیب است که در منطقه یک عده این خرابکاری را انجام داده باشند و نیروی نظامی نفهمیده باشد.
ممکن است جریانهایی در ایران باشند مثل برخی فرماندهان، رهبران دینی و... که خیلی با این که روابط ایران با امریکا و غرب حالت عادی به خود بگیرد، مخالف هستند و بدشان نیاید درگیری نظامی هم رخ دهد. شاید هم واقعا فکر میکنند اگر درگیری نظامی شود، دست بالا با نیروهای نظامی ایران خواهد بود. فکر میکنند همانطور که بارها در صحبتهایشان این را گفتهاند، درس فراموش نشدنی به امریکا و اسراییل و... میدهند؛ برخلاف بنده و همفکرانم که به شدت نگران برخورد نظامی هستیم و مطمئن هستم اگر خدایی ناکرده حمله نظامی رخ دهد، صدمات هنگفت و اساسی وارد خواهد شد و هیچ بخشی از ساختارهای صنعتی، ارتباطات، راهاهن و زیر ساختها سالم نمیمانند. اگر برخورد شود، صرفنظر از این که ما چه صدماتی به ناوها و نیروهای امریکا در عراق و افغانستان یا متحدانش در منطقه وارد میکنیم، نیروی نظامی امریکا و عربستان و اسراییل حتی یک تیر چراغ برق هم سالم نمیگذارند. البته ممکن است من اشتباه کنم و تصور فرماندهان نظامی که بارها گفتهاند ما پیروز جنگ با امریکا خواهیم بود، درست باشد.
واکنشها به این حمله چه خواهد بود؟
- من فکر میکنم این بار برخلاف مورد قبلی که چهار نفتکشی در بندر فجیره صدمه دیدند و تقریبا انگشت اتهام به سمت ایران گرفته شد اما واکنش خاصی به وجود نیامد، امریکاییها موضوع را در شورای امنیت به این سادگی رها نمیکنند. فکر میکنم دست کم به صدور قطعنامه علیه ایران منجر میشود.
اگر قطعنامه علیه ایران تصویب شود، چه اتفاقی میافتد؟
- اگر قطعنامه صادر و دوباره چنین اتفاقی در آینده تکرار شود، آن وقت شورای امنیت این حق را دارد که اقدام متقابل انجام دهد و عملا شروع برخورد نظامی خواهد بود.
همزمانی این اتفاق را با دیدار شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن و آیتالله خامنهای چه طور تحلیل میکنید؟
- من قبل از دیدار آقای آبه و مقام معظم رهبری پیشبینی کرده بودم که متاسفانه آبی از این دیدار گرم نخواهد شد. با این حال، موضعگیری و برخورد مقام معظم رهبری از آن چه من تصور میکردم، سردتر، تندتر و رادیکالتر بود. من نذر کرده بودم که آقای آبه دست خالی از ایران برنگردد چون معتقدم در مقابل، نهایت آرزوی آقای «جان بولتون» و سایر تندروها این بود که آقای آبه دست خالی برگردد. چون همانطور که ما به شدت نگران برخورد نظامی هستیم، تندروها که به چیزی کمتر از سقوط نظام جمهوری اسلامی رضایت نمیدهند، آرزو میکنند نخستوزیر ژاپن دست خالی برگردد و راه برای برخورد نظامی هموار شود. الان آقای ترامپ میتواند بگوید ای دنیا! ای افکار عمومی! من نهایت تلاشم را کردم که کار با ایران منجر به برخورد نظامی نشود و خواهان تفاهم شدم اما خودتان دیدید که رهبر ایران چه طور برخورد کرد؟ بنابراین، مسوولیت برخورد نظامی برعهده تهران است.
به همین خاطر فکر میکنم داستان آمدن آقای آبه هم به ضرر جمهوری اسلامی تمام شد، همانطور که زدن دو کشتی هم به ضرر ایران بود. این موضوعات دارد جایگاه کسانی را که نگران برخورد نظامی هستند، ضعیف و ضعیفتر میکند. اتحادیه اروپا به شدت نگران برخورد نظامی بین ایران و امریکا است اما الان میتوانیم ببینیم که اروپاییها هم به نشانه تاسف سر تکان میدهند.
به برخورد آیتالله خامنهای اشاره کردید؛ فکر میکنید چرا در جهت خواستههای تندروها حرکت کرد یا به تعبیر شما، راه را برای سقوط نظام جمهوری اسلامی هموار کرد؟
- آنها معتقدند که صادق زیباکلام و امثال او اشتباه میکنند چون آدمهای ترسو، بزدل و مرعوبی هستند که از شدت وحشت اشتباه میکنند. به تصور آنها، امریکاییها جرات ندارند دست به برخورد نظامی بزنند. اگر هم این کار را بکنند، دست بالا به نفع جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. متحدان امریکا در منطقه آسیبپذیر هستند، «حزبالله» صدها موشک به سمت اسراییل شلیک خواهد کرد. تنگه هرمز را میبندیم و ایران چنان درسی به آنها خواهد داد که در تاریخ ثبت میشود. آنها تصویری از تقابل نظامی دارند که تمامش به نفع ایران است و به همین دلیل این طور برخورد میکنند.