فرارو - پایگاه خبری "میدل ایست آی" در گزارشی، ضمن اشاره به بحران اقتصادی فراگیر ترکیه و سقوط قابل توجه ارزش پول ملی این کشور و در عین حال، چالش‌های فراوان پیش روی "رجب طیب اردوغان" جهت انتخاب مجدد به عنوان رئیس جمهور ترکیه در جریان انتخابات سال ۲۰۲۳ این کشور، به طور خاص به این نکته اشاره کرده که اردوغان به حمایت‌ها و کمک‌های اقتصادی محمد بن زاید ولیعهد امارات متحده عربی جهت انجام سرمایه گذاری‌های گسترده در این کشور و بهبود وضعیت اقتصادی ترکیه در وضعیت کنونی، به شدت امیدوار است.
البته که این امیدِ ترکیه به امارات در شرایطی وجود دارد که در سال‌های اخیر، روابط آنکارا با ابوظبی به دلایل مختلف در مورد مسائل گوناگون منطقه ای، به شدت تیره و تار بوده و دو طرف مدت کمی است که روند تنش زدایی در روابط دوجانبه را آغاز کرده اند.
میدل ایست آی در این رابطه می‌نویسد: «"محمد بن زاید" ولیعهد امارات پس از گذشتِ بیش از ۱۰ سال رقابت منطقه‌ای با ترکیه و حتی طرح اتهامات مختلف علیه وی مبنی بر اینکه قصد دارد تا دولت ترکیه را از قدرت ساقط کند، روز چهارشنبه وارد ترکیه می‌شود. ترکیه و امارات متحده عربی از سال گذشته اقدام به احیای روابط خود با سرعتی قابل توجه کرده اند. این سیاست در پیِ رشته‌ای از نزاع‌ها و جنگ‌های سیاسی و نیابتی در مناطق مختلف نظیر لیبی، مصر و شاخ آفریقا در پیش گرفته شده است. همین مساله موجب شده تا بسیاری از ناظران و تحلیلگران به طرح این پرسش بپردازند که امارات و ترکیه از آغاز روند تنش زدایی میان خود، به چه دستاورد‌های احتمالی خواهند رسید؟
به گزارش فرارو، مقام‌های ترکیه که به دلیل پروتکل‌های خاص دولتِ کشورشان به صورت ناشناس و با محفوظ ماندن نامشان با میدل ایست آی سخن گفته اند، اعلام کردند که ابتکارِ امارات در ابراز تمایل برای تنش زدایی با ترکیه پشت در‌های بسته، عملا از سال گذشته میلادی آغاز شده است.
در این راستا، یک مقام ترکیه‌ای می‌گوید: "هیچ فضایی برای احساسات در عرصه سیاست خارجی وجود ندارد. همه آگاهند که سیاست خارجیِ مبتنی بر درگیری و منازعه، برای هیچ طرفی حامل سود و منفعت نیست". مقام‌های ترکیه‌ای نیز به طور خاص به این مساله تاکید دارند که حاضر به انجام هر اقدامی برای توسعه روابط با محمد بن زاید شخصیت قدرتمند اماراتی که عملا حاکم این کشور است، می‌باشند. در این رابطه، یک مقام دیگر ترکیه‌ای به میدل ایست آی گفته است که "ما هنوز در لیبی و شاخ آفریقا هستیم. ما هنوز هم هرکاری می‌خواهیم انجام می‌دهیم".
مقام‌های ترکیه بر این باورند که برخی تحرکات امارات که موجب شده تا این کشور وارد نزاع با ترکیه شود (نظیر آنچه در لیبی اتفاق افتاد و امارات را رو به رویِ ترکیه قرار داد)، عملا نتیجه عکس داده اند و آمرکیا را خشمگین ساخته اند. در این رابطه یک مقام ترکیه‌ای به میدل ایست آی می‌گوید: "راهبرد‌های پیشین آن‌ها (اماراتی ها) به شدت پرهزینه بود. با این حال، اکنون و با روی کار آمدن جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا، اماراتی‌ها به متحدانی نیاز دارند تا علیه ایران دست به توازن بزنند".
حس فرصت طلبیِ امارات
"سینژیا بیانکو" متخصص مسائل کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس در "شورای اروپایی روابط خارجی" با این گزاره موافق است که امارات مجبور شده تا تغییرات سیاستی را به دلایلی نظیرِ روی کار آمدن دولت بایدن و همچنین دیگر مولفه‌های داخلی خود نظیر نیاز به عقب نشینی از یک سیاست خارجی تهاجمی با هدف تمرکز بر بهبود وضعیت اقتصادی در عصر پساکرونا، اِعمال کند. با این حال وی معتقد است که امارات در مساله ترکیه نوعی فرصت طلبی هم می‌کند. در این راستا، شاید آنکارا سیاست‌های منطقه‌ای خود را تغییر نداده باشد، با این حال، این تصور وجود دارد که ردر شرایط فعلی، دولت ترکیه برای انجام هر مصالحه خارجی، با استقبال بیشتری عمل می‌کند.
یک نمونه در این رابطه، رویکرد جدید ترکیه نسبت به کانال‌های تلویزیونی اپوزیسیونِ مصری است که در شهر استانبول ترکیه مستقر هستند. اوایل سال جاری، مقام‌های دولت ترکیه از برخی از این شبکه‌ها درخواست کردند (از جمله یکی از این شبکه‌ها که متعلق به اخوان المسلمین، دشمن سرسخت امارات بود) که برخی از برنامه‌های سیاسی خود را هر چه سریع‌تر متوقف کنند. اگرچه این شبکه‌ها و عوامل آن‌ها از ترکیه احراج نشدند با این حال، این تحرک در نوع خود به خوبی نشان می‌داد که ترکیه در حال فاصله گرفتن از گروه اخوان المسلمین است و در عین حال مایل به گسترش هر چه بیشتر روابط با کشور‌هایی نظیر امارات و مصر است.
یکی از محور‌های اصلی تنش میان ترکیه و امارات در سال‌های اخیر این بوده که آنکارا به صراحت دولت امارات را به حمایت مالی از کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ علیه دولت ترکیه و اردوغان متهم کرده و در این رابطه، از "محمد دهلان" از عوامل اجرایی و امنیتی دولت امارات نیز به عنوان مغز متفکر این پروژه اسم می‌برد.
با این حال اینطور به نظر می‌رسد که اکنون ترکیه از طرح اتهاماتِ مرتبط به امارات در این رابطه هم دوری می‌کند. این در حالی است که مقام‌های ترکیه‌ای به این نکته اشاره دارند که دهلان همچون قبل قابل مشاهده نیست و در مجامع عمومی ظاهر نمی‌شود.
در این رابطه حتی برخی به این نکته اشاره دارند که محمد دهلان تحت بازداشت خانگی است با این حال، وی همچنان به توئیت زنی اقدام می‌کند و به طور خاص در مورد مسائل کشورِ اصلی اش یعنی فلسطین به موضع گیری می‌پردازد.
در این راستا، یک منبع مسقل که با میدل ایست آی نیز در ارتباط است و از مسائل پیرامون ارتباطات و تماس‌های ترکیه و امارات نیز اطلاع دارد گفته است، "هر دو طرف به شدت در حال تبادل نظر و رایزنی در مورد مسائل منطقه‌ای هستند و توافق کرده اند که در مورد برخی موضوعات، اختلاف نظر‌های یکدیگر را بپذیرند. برای مثال، ترکیه به تازگی، به صراحت از امارات و اقدامات آن در عادی سازی روابط با دولت سوریه انتقاد کرده است".
سرمایه گذاری اماراتی‌ها
یکی از مشوق‌هایی که محمد بن زاید با استفاده از آن عملا لحن اردوغان و موضع گیری‌های وی راجع به امارات را تلطیف کرده، وعده انجام سرمایه گذاری‌های قابل توجه در خاک ترکیه است. یک منبع آگاه به میدل ایست آی گفته است که بن زاید به اردوغان در یک تماس تلفنی در اوایل سال جاری گفته که "آماده است تا مبلغ ۱۰۰ میلیارد دلار در ترکیه سرمایه گذاری کند". دیگران گفته اند که این رقم حداقل ۱۰ میلیارد دلار عنوان شده است (سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری امارات در ترکیه، در روز چهارشنبه سوم آذرماه سال جاری، از سوی نهاد‌های رسمی تایید شد). بدون تردید هر دو رقم به قدری وسوسه کننده هستند که اردوغان جهت نجات اقتصادِ بحرانی کنونی ترکیه به آن‌ها چشم داشته باشد. البته که پیش از نیز برخی نهاد‌های مرتبط با سرمایه گذاری خارجی امارات و اعضای خاندان سلطنتی این کشور و دیگر سرمایه داران خصوصی اماراتی، نسبت به سرمایه گذاری در بخش‌های مالی، بهداشت و درمان، و مالی ترکیه ابراز تمایل کرده اند. امری که در صورت محقق شدن می‌تواند سرمایه گذاری به میزانِ سه تا چهار میلیارد دلار را شامل شود.
البته که در شرایط فعلی، هیاتی از سوی دولت ترکیه به ریاست وزرای تجارت و اقتصاد این کشور به همراهِ تجار ترکیه‌ای نیز در امارات حضور دارند و آماده بحث در مورد فرصت‌های سرمایه گذاریِ امارات در خاک ترکیه هستند. پیشنهاد‌های سرمایه گذاری امارات به ترکیه در شرایطی مطرح می‌شوند که ارزش لیر ترکیه به شدت سقوط می‌کند و پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۳ ترکیه نیز موقعیت سیاسی و محبوبیت مردمی رجب طیب اردوغان نیز به شدت مخدوش شده است. ارزش لیر ترکیه از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون، حدودا ۵۵ درصد از ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داده است و نرخ تورم نیز به نحو فزاینده‌ای بیش از ۲۰ درصد اعلام می‌شود.
در اوایل ماه جاری، اردوغان در جریان دیدار با یک سیاستمدار ترکیه ای، سرمایه گذاری‌های احتمالی امارات در خاک ترکیه را به مثابه راه گریزی جهت خروج از بحران جاری اقتصادی این کشور که به ضرر وی است، عنوان کرده است (منابع آگاه این اطلاعات را به میدل ایست آی داده اند). البته که طرف اماراتی نیز به خوبی می‌داند که وضعیت بی ثباتِ لیر ترکیه، عملا تا حد زیادی امنیت سرمایه گذاری آن را به خطر خواهد انداخت. با این همه، اردوغان، بن زاید و سرمایه گذاری‌های وی در ترکیه را عاملی اساسی جهت خروج از بحران اقتصادی فراگیر ترکیه و تزلزل موقعیتش قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ترکیه (۲۰۲۳) ارزیابی می‌کند».
قیمت دلار رکورد شکست
