- مفهوم «وکالت» در این پروژه، برخلاف وکالت در ساختار دموکراتیک، تعیین‌گر بود، نه پاسخ‌گو.

- اصل انتخاب از پایین و گفت‌وگو با جامعه‌ی مدنی، جای خود را به امضاهای بی‌هویت اینترنتی داد؛ چیزی که بیشتر به «تأیید» شباهت داشت تا مشارکت.

- مخالفان، این سازوکار را بازتولید منطق وکیل‌الرعایا دانستند--که در آن مردم به جای کنشگری سیاسی، صرفاً اختیار خود را به یک فرد «موروثی» می‌سپارند.

- خطر مهم‌تر، آن بود که مشروعیت مبارزه، نه از مردم ایران، بلکه از قدرت‌های خارجی طلب شد؛ چیزی که با منطق استقلال و برساخت ملی در تضاد است.

۳. کنش سیاسی واقعی و رابطه با مردم

در مقایسه با چهره‌هایی چون نلسون ماندلا که ۲۷ سال زندان را در راه آزادی مردمش تحمل کرد، یا گاندی که با راهپیمایی‌ها و اعتصابات، سیاست تغییر را از پایین سامان داد، رضا پهلوی تجربه‌ای میدانی ندارد. جمله‌ی معروف او که گفت:

> «من الآن یک فرد آزاد هستم و حاضر نیستم اولین قربانی آزاد شدن مردم بشوم.»

برای بسیاری از فعالان مدنی، تصویری روشن از فقدان آمادگی برای فداکاری در مسیر رهایی بود. در حالی که مردم ایران، از دی ۹۶ تا زن زندگی آزادی، هزاران شهید، زخمی و زندانی داده‌اند، چنین مواضعی، فاصله‌ای بارز با بدنه‌ی اجتماعی ایجاد می‌کند.

۴. اعتماد به سازماندهی درونی، نه کریدورهای قدرت خارجی

در فضای مقاله امیر دها، راه عبور از جمهوری اسلامی، بیشتر از مسیر حمایت جهانی و لابی‌های خارجی ترسیم شده تا سازماندهی درونی. این نگاه، چند آسیب اساسی دارد:

- بی‌اعتمادی عمومی را تقویت می‌کند، زیرا مبارزه را وابسته به اراده‌ی خارجی نشان می‌دهد.

- هویت ملی و استقلال سیاسی را تضعیف می‌کند، به‌ویژه در لحظه‌ای که ایران نیازمند بازسازی درونی‌ست.

- جنبش‌هایی چون معلمان، زنان، دانشجویان، کارگران، کردستان، بلوچستان و ترکمن صحرا، با وجود سرکوب، میدان را خالی نکرده‌اند و شایسته‌ی نمایندگی‌اند.

۵. رهبری شورایی، تجربه‌ای آزموده و مستند

جایگزین رهبری فردمحور، نه خلأ رهبری بلکه مدل شورایی و مشارکتی‌ست. تجربه‌های معتبر نشان داده‌اند:

- در لهستان، جنبش «همبستگی» با مشارکت شوراهای کارگری توانست پایه‌های رژیم را به چالش بکشد.

- در آفریقای جنوبی، کنگره ملی، با ساختار شورایی و تصمیم‌گیری جمعی، انسجام لازم برای گذار از آپارتاید را تأمین کرد.

- در ایران نیز، پژوهشی علمی در سال ۱۴۰۳ با عنوان «مدل رهبری اشتراکی در تیم‌های کاری دانش‌بنیان» نشان داد که رهبری اشتراکی در تیم‌های تخصصی موجب افزایش اعتماد، مسئولیت‌پذیری، نوآوری و انسجام می‌شود. این تحقیق با روش آمیخته (کیفی و کمی) و تحلیل داده‌های ۴۹۰ نفر از ۱۰۰ تیم کاری انجام شده و نتایج آن به‌صورت آماری تأیید شده است.

بنابراین، رهبری شورایی نه‌تنها در سطح سیاسی، بلکه در محیط‌های تخصصی و پیچیده نیز کارآمدتر از مدل کاریزماتیک و فردمحور عمل کرده است.

. نتیجه‌گیری: تصویرسازی یا شجاعت مسئولانه؟

رضا پهلوی، به‌عنوان فردی شناخته‌شده در اپوزیسیون، دارای ظرفیت‌هایی است--اما ظرفیت سیاسی نه با وراثت و نمادگرایی، بلکه با کنش واقعی و پاسخ‌گویی تعریف می‌شود. پروژه‌هایی مانند «وکالت»، اگر بدون مشارکت واقعی، تحلیل دقیق، و تعامل با جامعه‌ی مدنی باشند، نه تنها به بازسازی اعتماد کمک نمی‌کنند، بلکه به دلسردی و واگرایی می‌انجامند.

اگر قرار است نقش او در گذار مطرح شود، باید در کنار دیگر نیروها و در قالبی شورایی، پاسخ‌گو و متکی بر مردم باشد--نه در جایگاه فردی بدون تجربه میدانی و با تکیه بر تأیید خارجی