این نوشته یک بازنگری است به دستآورد های مصادره اموال کلیسا در اروپا و مصادره اموال اوقاف در ایران
منشاء وآژه سکولار
مسیح با این گفتار که "آنچه مال قیصر است به قیصر و آنچه مال خدا است به خدا بدهید" دین را از دولت جدا کرد و این جدایی در فلسفه سیاسی امروز با واژه سکولاریسم تعریف شده است.
نخست ریشه تاریخی وآژه سکولار به معنی جدایی دین از دولت نبود، بلکه یک فرمان ( حکم) برای مصادر اموال کلیسا بود. از وآژه سکولاریسم ( saecularisatio) برای اولین بار پس از پایان جنگ های سی ساله ( 16181648 -) بین کاتولیک ها و پروتستان ها در اروپا و بستن قرارداد صلح "وستفالی" در شهر مونستر (آلمان) استفاده شد. فرستاده فرانسوی Longueville که برای بستن قرارد صلح به مونستر فرستاده شده بود با به کار گرفتن وآژه سکولار فرمان مصادره اموال کلیسا را صادر کرد. همچنین کشیش های که در خانه های مذهبی (صومعه) زندگی نمی کردند به کشیش های سکولار شهرت داشتند.
مدرنسیم در اروپا با پایان جنگ های سی ساله مذهبی و مصادره اموال کلیسا آعاز شد.
مصادره اموال اوقاف در دوران محمد رضا شاه (اصلاخات ارضی )
اگر در اروپا مدرنیسم و جدایی دین از سیاست با مصادر اموال کلیسا در فرن 17 آغاز شد در ایران ،برعکس، مصادره اموال اوقاف پروژ های مدرنیزه و سیاست نسبی سکولاریسم محمد رضا شاه را به عقب برگرداند:
"گسترش سیطره دولت بر اوقاف، کاهش درآمد سالانه حوزه های علمیه و از دست رفتن زمینهای بعضی از علمای صاحب زمین در جریان اصلاحات ارضی سبب محرومیت نسبی اقتصادی و نارضایتی علما شد.
این سیاست پهلوی و تنگنای اقتصادی روحانیان موجب موضع گیری آنها در مقابل حکومت پهلوی شد. در نهایت به نظر میرسد اتحاد طیف های مختلف روحانیان با دیگر نیروهای اجتماعی، موجب شکل گیری انقلاب اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی شد". (1).
همچنین اگر جنگ های مذهبی بین کاتولیک ها پروستان ها با قرار داد صلح در شهر مونستر در قرن 17 به پایان رسید با به قدرت رسیدن خمینی در ایران، در نیمه دوم قرن 20، جنگ بین شیعه و سنی در دنیا اسلام آغاز گردید.
موتور انقلاب اسلامی و به قدرت رسیدن خمینی را سیاست های مدرنیسم محمد رضا شاه به حرکت درآورد. ایرانیان اولین ملت اسلامی بودند که علیه مدرن قیام کردند.
---------------------------------------------------------------
1 - https://journal.isihistory.ir/article-1-931-fa.pdf
مسعود امیرخلیلی

از زمستان بی بهار، گیله مرد