بيکاری فارغ‌التحصيلان دانشگاهی ۱۰ برابر ديپلمه‌ها شد، مهر

خبرگزاری مهر-گروه اقتصادی: بيکاری فارغ‌التحصيلان دانشگاهی ۱۰ برابر ديپلمه‌ها است که اين موضوع يک هشدار جدی برای جوانان در انتخاب دقيق رشته‌های دانشگاهی و يک زنگ خطر برای برنامه ريزان به منظور بررسی دلايل ناهماهنگی کامل بين برنامه‌های دانشگاه و نيازهای بازار کار است.

"نرخ بيکاری در فارغ‌ التحصيلان دانشگاهی ۱۰ برابر کسانی است که در کشور تحصيلات ديپلم و زير ديپلم دارند." اين جمله جديدترين اظهار نظر رسمی وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که در روزهای گذشته اعلام شد، با اين حال از عمق بحران بيکاری جوانان فارغ التحصيل دانشگاهی و ناهماهنگی کامل بين برنامه های دانشگاه ها و نيازهای بازار کار خبر می دهد.

اينکه افراد به اميد آينده شغلی بهتر پس از اتمام دوران دبيرستان وارد دانشگاه شوند و چند سال از عمر گرانبهای جوانی را نيز صرف آموختن علم در مراکز آموزش عالی کنند به اين اميد که علم آموزی نه تنها آينده بهتری را برای زندگی آنها رقم خواهد زد، بلکه فرصتهای شغلی مناسبی را نيز پيش پای وی قرار می دهد به ياس تبديل شود فقط يک پيام دارد و آن هم اينکه امروز در کشور هيچگونه ارتباطی بين برنامه ريزی ها در دانشگاه ها و نيازهای واقعی بازار کار وجود ندارد.

دانشگاه و بازار کار در اوج ناهماهنگی

به عبارت ديگر، دانشگاه ها بدون توجه به نيازهای واقعی بازار کار اقدام به جذب و پذيرش دانشجو می کنند و هيچگونه سيستمی نيز وجود ندارد تا جوانان ديپلمه متقاضی ورود به دانشگاه ها را از احتمال بيکار ماندن به دليل انتخاب رشته های نامناسب با نيازهای روز بازار کار آگاه نمايد.

بر پايه اين گزارش، نکته ساده در بيان يک واقعيتی که ارتباط مستقيمی با آينده جوانان جويای کار دارد اين است که دانشگاه به پرکردن صندلی های خالی خود فکر می کند و هر ساله هزاران دانشجو در دانشگاه های دولتی و غيردولتی پذيرفته می شوند در حالی که هيچ آينده روشن شغلی برای بسياری از رشته ها وجود ندارد و يا دست کم اينکه به هيچ وجه نيازهای بازار کار متناسب با حجم چندين برابری پذيرش دانشجو نيست.

دغدغه خانواده‌ها؛ بيکاری فرزندان

موضوع مربوط به بيکار ماندن جوانان فارغ التحصيل دانشگاهی امروز از مهم ترين دغدغه های خانواده ها محسوب می شود و اين مسئله فکر پدران و مادران بسياری را به خود مشغول کرده است و همه آنها به دنبال پاسخ به اين سوال هستند که آيا برای فرزند آنها در زمان فارغ التحصيلی شغلی وجود خواهد داشت؟

متاسفانه در دهه های اخير که با گسترش ورود جوانان به دانشگاه ها و بالا رفتن سطح سواد افراد همراه بوده است هرگز به اين سوال پاسخ داده نشد که چرا نرخ بيکاری فارغ التحصيلان دانشگاهی از بقيه گروه ها بالاتر است و چرا اين شکاف هر روز بيشتر می شود؟

دلايل کارفرمايان

کارفرمايان و بنگاهداران عدم مهارت و ناتوانی نيروی جوان در تصدی مشاغل تخصصی و نيازمند تجربه را از دلايل اصلی بيکار ماندن کارجويان فارغ التحصيل دانشگاهی می دانند و معتقدند که دانشگاه ها بيشتر از آنکه به جوانان آموزش واقعی تصدی مشاغل مختلف را بياموزند، نسبت به صدور مدارک فارغ التحصيلی همت می کنند و در اين زمينه بين دانشگاه های دولتی و غيردولتی رقابت تنگاتنگی وجود دارد.

همچنين کارفرمايان عنوان می کنند که جوانان فراوانی به دليل غيرمرتبط بودن رشته های دانشگاهی با مشاغل مختلف بازار کار بيکار می مانند و آنها علاقه ای به جذب اينگونه افراد ندارند. به عبارتی رشته هايی که امروز بيشتر به مباحث تئوريک می پردازند تا موضوعات مهارتی و تخصصی، بيکاران بيشتری را در خود جای داده اند.

شکاف ۱۰ برابری بيکاری دانشگاهی‌ها

عباس وطن پرور در گفتگو با مهر با اشاره به اينکه نگاه ناهمگون دانشگاه و بازار کار به نيروی کار باعث ايجاد چنين شکافی شده است که اعلام می شود نرخ بيکاری فارغ التحصيلان دانشگاهی ۱۰ برابر ساير گروه ها است، گفت: با اين حال طبق اصل ۴۳ قانون اساسی دولت مکلف به حمايت از انسان در حال رشد است.

نماينده سابق کارفرمايان در اجلاس جهانی کار، اظهار داشت: متاسفانه به دليل نامتوازن بودن نوع آموزش های دانشگاهی و نيازهای روز بازار کار و بنگاه ها، جوانان هيچ هنری جز مهارت رانندگی ندارند و موسسات آموزشی نيز به يک بنگاه صدور مدرک تبديل شده اند.

هنر افراد در زمان فارغ‌التحصيلی؛ فقط مهارت رانندگی!

وطن پرور ادامه داد: در واقع بايد گفت جوانی که با هزينه های فراوان نتيجه ساليان متمادی تلاش خانواده ها وارد دانشگاه می شود پس از فارغ التحصيی نه تنها تجربه واقعی ورود به بازار کار و تصدی مشاغل مختلف را ندارد بلکه آماده حضور در فعاليت های اقتصادی و در نهايت زندگی نيز نيست.

وی خاطر نشان کرد: بررسی وضعيت کارجويانی که به بنگاه های کاريابی سر می زنند نشان می دهد که آنها هيچ هنری برای تصدی مشاغل مختلف ندارند در حالی که بنگاه به دنبال جذب نيروی کاردان و باتجربه برای واگذاری امور به وی است.

اين فعال کارفرمايی در پاسخ به اين سئوال که چرا کارفرمايان تمايل چندانی به جذب فارغ التحصيلان دانشگاهی ندارند؟ گفت: وقتی کارفرما می بيند که يک جوان دانشگاه رفته هيچ هنری برای عرضه ندارد و فقط يک مدرک تحصيلی در اختيار دارد که باعث افزايش سطح توقع وی نيز شده است، ترجيح می دهد به دنبال کسی باشد که کار را بتواند انجام دهد نه اينکه يک مدرک دانشگاهی با خود يدک بکشد.

سربازی يک فرصت يا زمانی برای استراحت؟

وطن پرور تصريح کرد: برخی کشورها مانند کره جنوبی برای دوران سربازی جوانان نيز برنامه شغلی ارائه می کنند به نحوی که افراد در طول دوران ادای دين خود به کشورشان، يک حرفه و مهارت انجام شغلی را نيز می آموزند و در زمان پايان يافتن سربازی می توانند ادعا کنند در يک رشته دارای مهارت شده اند.

وی اين مطلب را هم افزود که اين نگاه در کشور ما وجود ندارد و جوانان فارغ التحصيل دانشگاهی در دوران سربازی هيچگونه تخصص و مهارتی را برای استفاده در بازار کار آينده نمی آموزند و می توان گفت بخش زيادی از دوران خدمت سربازی آنها اتلاف وقت است.