سازمان ملل اعزام ناظران به سوریه را بررسی می‌کند

به نوشته بی‌بی‌سی، گزارش‌ها از سوریه حاکی از آن است که آتش‌بس در این کشور در بسیاری از نقاط به اجرا در آمده است. شورای امنیت سازمان ملل در حال بررسی اعزام ناظران به این کشور برای نظارت بر اجرای طرح صلح کوفی عنان است.

ویتالی چورکین، سفیر روسیه در سازمان ملل گفته است قطعنامه‌ای در این مورد تا ۲۴ ساعت آینده، ارائه خواهد شد.

پیشتر، اعضای شورای امنیت در دیدار با کوفی عنان، نماینده ویژه این سازمان در جریان سفرهای اخیر او کشورهای مختلف قرار گرفتند.

آقای عنان گفت دولت سوریه هنوز به تمامی تعهدات خود عمل نکرده است.

در سوریه، فعالان مخالف دولت از کشته شدن پانزده نفر در جریان خشونت‌ها خبر دادند و دولت این کشور هم گفت که در انفجار بمب، یک سرباز کشته شده است.

ساعاتی پس از برقراری آتش بس در سوریه، رسانه ها و منابع خبری وابسته به دولت و مخالفان از بروز درگیری هایی در نقاط مختلف کشور خبر دادند.

"آتش بس"

روز پنجشنبه، ۲۴ فروردین (۱۲ آوریل)، گزارش شد که در اجرای طرح صلح نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، از ساعت ۶ بامداد آتشباری واحدهای ارتش سوریه به سوی مناطق مسکونی شهرهای این کشور متوقف شده و مخالفان مسلح حکومت این کشور نیز دست از تیراندازی به سوی نیروهای دولتی برداشته اند.

با اینهمه، ساعاتی بعد تلویزیون دولتی سوریه اعلام کرد که در انفجار یک بمب کنار جاده ای یک سرباز کشته و ۲۴ نظامی دیگر، از جمله تعدادی افسر و درجه دار، زخمی شده اند.

همزمان، منابع مخالفان از حضور محسوس واحدهای پیاده و زرهی ارتش در خیابان ها سخن گفته و افزوده اند که نظامیان در نقاط مختلف کشور به سوی غیر نظامیان آتش گشوده اند.

شورای ملی سوریه، تشکل اصلی مخالف دولت، گفته است که از زمان برقراری آتش بس در بامداد پنجشنبه، سه نفر در شهرهای ادلیب و حما کشته شده اند.

پیشتر، رسانه های بین المللی با استناد به اظهارات شاهدان عینی و گزارش های منابع خبری وابسته به مخالفان حکومت و رسانه های دولتی، گفته بودند که "فعلا" در شهرهای حمص، حما و ادلیب، که در هفته های اخیر هدف حملات واحدهای زرهی و توپخانه ارتش قرار داشته، آرامش برقرار شده و شهر دمشق، پایتخت نیز، آرام به نظر می رسد.

روز گذشته کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل برای خاتمه دادن به خشونت در سوریه وعده داد که از ساعت ۶ صبح پنجشنبه، "بهبودی مشهودی" در وضعیت سوریه دیده خواهد شد.

به گفته مخالفان دولت سوریه، آتش بس صبح پنجشنبه پس از آتشباری سنگین ارتش به سوی مناطق مسکونی شهر حمص طی ساعات شب گذشته برقرار شده است اما نشانه ای از خروج یگان های نظامی از مناطق مسکونی این شهر دیده نمی شود.

براساس طرح پیشنهادی آقای عنان، لازم است پس از برقراری آتش بس، واحدهای ارتش همراه با جنگ افزارهای سنگین و تک تیراندازان از مناطق مسکونی خارج شوند تا معترضان بتوانند به برگزاری تظاهرات و ابراز مسالمت آمیز اعتراضات علیه حکومت مبادرت ورزند.

وزارت دفاع سوریه روز گذشته با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد که از بامداد پنجشنبه، عملیات نظامی در شهرهای این کشور را متوقف می کند اما به خروج واحدهای ارتشی از مناطق مسکونی اشاره ای نکرد.

این اطلاعیه تاکید کرده است که واحدهای نظامی و امنیتی "به حمله گروه های تروریستی به نهادها و نفرات حکومتی، شهروندان و اموال دولتی و خصوصی واکنشی متناسب" نشان خواهند داد.

پیشتر سخنگویان مخالفان دولت سوریه گفته بودند که با رعایت آتش بس، عملیات مسلحانه علیه نیروهای ارتشی را متوقف کرده اند اما بر "اجرای کامل" طرح پیشنهادی کوفی عنان از جمله خروج واحدهای ارتشی از مناطق مسکونی نیز تاکید نهادند.

در طرح صلح کوفی عنان، که از حمایت شورای امنیت و اتحادیه عرب برخوردار است، اعزام ناظران بین المللی برای نظارت بر اجرای آتش بس پیش بینی شده و انتظار می رود که در صورت دوام آتش بس، در روزهای آینده اقداماتی در این زمینه صورت گیرد.

برخی گزارش ها حاکی از آن بوده است که مقامات سوریه تنها با اعزام ناظران از کشورهایی که مورد تایید آنان باشد موافقت خواهند کرد اما این گزارش ها مورد تایید قرار نگرفته است.

تردید نسبت به تعهد دولت

در همانحال، گروه های مخالف بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، نسبت به نیت واقعی وی در توقف خشونت ابراز تردید کرده و گفته اند که با توجه به سابقه دولت سوریه در زیر پا گذاشتن تعهدات خود، امیدی به حل و فصل مسالمت آمیز بحران کنونی ندارند.

به گفته آنان، با توجه به شدت عمل نیروهای نظامی و امنیتی علیه شهروندان غیرنظامی و گسترش دامنه اعتراضات طی یک سال گذشته، بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، مشروعیت سیاسی خود را از دست داده و تنها با ادامه سرکوب شدید خواهد توانست قدرت را حفظ کند و توقف عملیات نظامی تنها به گسترش اعتراضات و مقاومت مدنی منجر می شود و زمینه مساعدتری را برای تضعیف و سقوط وی فراهم می آورد.

به همین دلیل، این امکان وجود دارد که ارتش با ادامه حضور در داخل و یا اطراف شهرها، به طور متناوب عملیاتی را علیه مناطق شهری به اجرا بگذارد و آن را با توسل به بهانه های مختلف، از جمله نقض آتش بس از سوی طرف مقابل، توجیه کند.

تظاهرات اعتراضی در سوریه از بیش از یک سال پیش با درخواست از آقای اسد برای اصلاحات سیاسی و مبارزه با فساد حکومتی آغاز شد اما برخورد خشونت آمیز واحدهای ارتشی را در پی آورد و گفته می شود طی این مدت، بیش از نه هزار تن کشته و هزاران تن دیگر بازداشت، شکنجه و ناپدید شده اند.

در طول ماه های بعد، گروهی از نظامیان با ترک خدمت، تشکیلاتی را با نام ارتش آزاد سوریه و با هدف حمایت از غیرنظامیان در برابر ارتش ایجاد کردند که اگرچه نفرات آن عمدتا به اسلحه سبک مجهز هستند، اما ظاهرا توانسته اند تاحدودی مانع از تسلط کامل نیروهای دولتی بر مناطق شهری شوند.

منابع دولتی از کشته شدن چند صد تن از افراد نظامی و امنیتی در اثر حملات مخالفان مسلح خبر داده و هدف از حملات نظامی به مناطق مسکونی را منهدم کردن آنان اعلام کرده اند.

با وجود توافق دولت سوریه با آتش بس، بسیاری از مخالفان بشار اسد و شماری از کشورهای غربی و عربی نسبت به موفقیت طرح کوفی عنان و خاتمه سرکوب مردم سوریه ابراز تردید کرده و گفته اند که لازم است دولت سوریه تحت فشار بین المللی شدید قرار گیرد و برای حفاظت از شهروندان سوری در برابر عملیات نظامی دولت این کشور اقدامات بیشتری انجام شود.

از جمله اقدامات مورد نظر این گروه از کشورها، ایجاد منطقه امن تحت حفاظت بین المللی در نواحی مرزی سوریه با ترکیه است تا شهروندان سوری که از برابر حملات ارتش این کشور می گریزند، بتوانند به این مناطق پناه ببرند.

پیش از این، تلاش های شورای امنیت سازمان ملل برای وارد کردن فشار بر دولت سوریه به دلیل مخالفت روسیه و چین، از اعضای دارای حق وتو در این شورا، به نتیجه نرسیده است اما دامنه و شدت عملیات ارتش سوریه علیه شهروندان این کشور ظاهرا باعث شده است که مقامات روسی دولت سوریه را برای خاتمه دادن به این عملیات تحت فشار قرار دهند.

ساعاتی پیش از انتشار گزارش های مربوط به برقراری آتش بس در سوریه، سرگتی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، گفت که برخی از کشورهای غربی و عربی طرح کوفی عنان را "پیشاپیش شکست خورده" می دانند، اما باید به این طرح فرصت بیشتری برای موفقیت داده شود.

آقای لاوروف گفت که رئیس جمهوری سوریه "به ما اطمینان داده که آماده اجرای طرح شش ماده ای کوفی عنان است" و افزود که لازم است وعده دولت سوریه و همچنین میزان تعهد نیروهای مخالف به توقف خونریزی به آزمایش گذاشته شود.