نشست ارکستر ملی ايران؛ حسين عليزاده: هرآنچه در موسيقی حذف شود به ضرر است، ايسنا

تمرينات ارکستر ملی ايران بعد از ماه‌ها تعطيلی با رهبری «برديا کيارس» و زير نظر شورای فنی ارکستر متشکل از هوشنگ ظريف، حسين عليزاده، ارسلان کامکار، فردين خلعتبری و علی ترابی از اول دی‌ماه سال جاری آغاز می‌شود.

به گزارش خبرنگار بخش موسيقی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، در نشست خبری ارکستر ملی ايران که صبح امروز ـ ۲۸ آذر ماه ـ در تالار وحدت برگزار شده بود،علی ترابی سرپرست دفتر موسيقی با همراهی پنج عضو شورای فنی ارکستر در جمع خبرنگاران گفت: ارکستر ملی بعد از ۱۰ سال و ۶ ماه فعاليت طی ماه‌های گذشته دچار تعطيلی شد. در حالی که اين ارکستر با زحمات و پايمردی فرهاد فخرالدينی شکل گرفته بود و ما بعد از يک دهه از عمر آن با وقفه‌ی اين ارکستر مواجه شديم. اين اتفاق نه برای اهالی موسيقی و نه برای ارکستر ملی رويداد قابل درک و خوبی نبود.

علی ترابی: به احترام آقای فخرالدينی مدت‌ها صبر کرديم

او سپس به فعاليت‌های دفتر موسيقی برای راه‌اندازی مجدد ارکستر ملی اشاره کرد و افزود: طی سال گذشته تلاش کرديم تا مجددا ارکستر ملی با رهبری آقای فخرالدينی فعاليت خود را از سر بگيرد و به همين دليل فعاليت آن برای مدتی نامشخص بود، متاسفانه جناب آقای فخرالدينی تمايلی برای شروع مجدد فعاليت ارکستر نداشتند و ما به احترام ايشان به عنوان پايه‌گذار ارکستر ملی مدت‌ها صبر کرديم تا بلکه ايشان در تصميم خود بازنگری صورت دهد که متاسفانه اين انتظار به نتيجه نرسيد.

تبليغات خبرنامه گويا	[email protected]

ترابی يادآور شد:از تيرماه سال جاری به اين نتيجه رسيديم که بايد برای بازگشايی مجددا ارکستر ملی فعاليت کنيم. در اين ميان اين سوال مطرح بود که برای شروع دوباره‌ی ارکستر با چه شکل و شمايلی بايد کار را آغاز کرد؟ از اين رو رايزنی و مشورت خود را با اساتيد صاحبنظر موسيقی انجام داديم و نهايتا تصميم بر تشکيل شورای فنی ارکستر موسيقی ملی شد. ابتدا اينقدر اميدوار نبوديم که چهار استادی که در اولويت اول ما برای اين شورا بودند به اين دعوت پاسخ مثبت دهند، ولی خوشبختانه کار ما به انتخاب‌های بعدی نرسيد و اين افراد دعوت ما را لبيک گفتند.اين اساتيد همگی مورد اتفاق جامعه‌ی هنری هستند و جای خوشحالی دارد که اين اعتماد را به دفتر موسيقی کردند تا فقط و فقط به خاطر موسيقی قدم جلو گذاشته و اين بار را از زمين بردارد.

سرپرست دفتر موسيقی در بخش ديگری از اين نشست درباره‌ی رهبری ارکستر ملی در ترکيب جديدش توضيح داد: اين ارکستر اساسنامه‌ای دارد که بعد از جلسات متوالی شورای فنی و با پيشنهادات آنها مورد بازنگری قرار گرفت. برهمين اساس شورای فنی رهبر ارکستر را مشخص می‌کند و دفتر موسيقی نيز حکم رهبر را براساس اين تصميم گروهی اتخاذ می‌کند. بعد از جلسات متعدد شورای فنی که از مهرماه سال جاری به صورت مستمر پيگيری شد، «برديا کيارس» به عنوان رهبر ارکستر از دی‌ماه سال جاری تمرينات خود را آغاز خواهد کرد.

ترابی همچنين درباره‌ی بودجه‌ی ارکستر ملی و برنامه‌های آن تا پايان سال توضيح داد: بودجه‌ی ارکستر ملی کوچک‌ترين مشکل کار ما بود، زيرا در اين مسير به قدری بحث فنی و کيفی کار اهميت داشت که به لحاظ مالی با مشکل خاصی روبه‌رو نبوديم.

او اضافه کرد: اين ارکستر از دی‌ماه تمرينات خود را با ترکيب تازه‌ای که مورد تاييد شوراست آغاز می‌کند و قطعا رپرتواری برای آن در نظر گرفته می‌شود که احتمال دارد نتيجه‌ی آن برای اجرای اسفندماه آماده شود، ولی هيچ تضمينی از الان وجود ندارد.

به گزارش ايسنا، ترابی در بخش ديگری از اين نشست در پاسخ به اينکه آيا شورا از فخرالدينی برای حضور دوباره در ارکستر ملی دعوت کرده است، و درباره چگونگی انتخاب برديا کيارس به عنوان رهبر ملی توضيح داد: همان‌طور که اشاره کردم بارها تلاش کرديم تا ايشان مجددا رهبری ارکستر ملی را برعهده بگيرد، اما ايشان تمايلی به بازگشت نداشتند و آخرين بار در جشن بازسازی خانه موسيقی به صورت رسمی از ايشان دعوت کرديم که باز هم پاسخ منفی دادند. بعد از انتخاب برديا کيارس نيز به تاکيد و تاييد شورای فنی اين انتخاب را به آقای فخرالدينی خبر داديم تا موافقت نهايی ايشان را داشته باشيم و به جايگاه ايشان به عنوان پايه‌گذار ارکستر ملی احترام بگذاريم که ايشان نيز برای اين رهبر و ارکستر جديد آرزوی موفقيت کردند، حال اگر دلايل و مسائل ديگری در اين مسير وجود دارد، ما خبر نداريم و بهترين منبع خود آقای فخرالدينی هستند.

او هم‌چنين از ادامه‌ی فعاليت‌های اين ارکستر تحت نظر موسسه‌ی ارکستر ملی خبر داد و افزود: در ترکيب جديد ارکستر ملی با شکل و شمائل جديدی فعاليت خواهد کرد. به زودی موسسه‌ی ارکستر ملی به ثبت می‌رسد و اين ارکستر زير نظر اين مجموعه فعاليت‌های خود را ادامه خواهد داد. در اين ترکيب ما از نوازندگان و آهنگسازان درجه يک استفاده خواهيم کرد، اما از آنجا که ارکستر تمام وقت نيست و هر روز تمرين ندارد، لذا بحث بيمه در مورد اعضای ارکستر لحاظ نخواهد شد.

ترابی عضو شورای فنی ارکستر ملی درباره‌ی دايره اختيارات اين موسسه و وضعيت شورا بعد از ثبت آن درپاسخ به ايسنا گفت: معيار و محور فعاليت‌های موسسه، بر اساس اساسنامه‌ی ارکستر ملی است و اين اساسنامه حکم قانون اساسی را برای ما دارد، لذا اين موسسه تنها در حوزه‌ی فعاليت‌های حقوقی هم‌چون کارهای اجرايی ارکستر، جذب اسپانسر و ساير فعاليت‌هايی که مربوط به تشکيلات اداری باشد حرف می‌زند، اما درباره‌ی نوع موسيقی کيفيت اجرا و انتخاب رپرتوار و نوازندگان، شورای فنی است که تصميم می‌گيرد.

او اضافه کرد: اساسنامه‌ای که به تصويب رسيده در سطوح بالاتر از دفتر موسيقی و زير نظر معاونت هنری مورد تاييد است، لذا و مطلقا هيچ رفت‌وآمد و تغييری در ترکيب مديريت دفتر موسيقی نمی‌تواند خدشه‌ای به‌فعاليت‌های اين شورا و هم‌چنين ارکستر ملی وارد کند. يکی از مهم‌ترين وظايف رييس دفتر موسيقی در اين مسير حمايت از اين شورا است.

عليزاده: بايد ياد بگيريم به حضور نسل جديد توجه کنيم

حسين عليزاده يکی از اعضای شورای فنی ارکستر ملی نيز در بخش ديگری از اين نشست با قدردانی از زحمات فرهاد فخرالدينی و ادای احترام شورای فنی اين ارکستر گفت: بی شک همه‌ی ما می‌دانيم که ارکستر ملی بايد به حيات خود ادامه می‌داد زيرا هرآنچه در موسيقی حذف شود، بی‌شک به ضرر موسيقی خواهد بود، لذا با دوستان همکار به اين نتيجه رسيديم که برای ادامه‌ی حيات ارکستر ملی کاری انجام بدهيم.

او با اشاره به انتخاب «برديا کيارس» به‌عنوان رهبر ارکستر ملی و اولويت‌های شورای فنی برای اين انتخاب تصريح کرد: به شخصه «برديا کيارس» را از زمان هنرستان و هنرجويی او می‌شناسم و با تصميم گروهی شورای فنی ايشان به عنوان رهبر دائم ارکستر ملی فعاليت خواهد کرد. بحث رهبری در مورد ارکستر ملی متفاوت است و تنها در مواردی که آهنگسازانی اثری برای ارکستر می‌نويسند و خودشان توانايی رهبری آن را داشته باشند، می‌توانند به عنوان رهبر ميهمان در ارکستر حضور پيدا کنند و در غير اين صورت برديا کيارس رهبر ثابت اين ارکستر خواهد بود.

حسين عليزاده درباره‌ روند آهنگسازی در برنامه‌های جديد ارکستر ملی توضيح داد: طبيعی است که برای ادامه‌ی فعاليت‌های ارکستر ملی نياز به نگاه دقيق و موشکافانه احساس می‌شود، دراين مسير دو رويکرد مورد توجه است. يکی اجرای کارهای صرفا خاطره‌انگيز است، اما فراموش نکنيم که کار ارکستر ملی صرفا تداعی خاطره نيست و ما بايد ياد بگيريم که به حضور نسل جوان توجه نشان دهيم و اين جوانگرايی را به معنای درست آن در برنامه‌های ارکستر ملی اتخاذ کنيم.

وی ادامه داد:از آنجا که بعد از مدت‌ها وقفه فعاليت‌های ارکستر‌ ملی از سر گرفته می‌شود، طبيعتا بايد نگاهی متفاوت با زمانه داشته باشيم. آثاری که در اين ارکستر اجرا می‌شود بايد معنای موسيقی ايرانی داشته باشد، اما يکی از نکات بسيار مهم در مسير فعاليت‌های ارکستر اجتناب از خواننده‌ محوری است.

اين آهنگساز و نوازنده تاکيد کرد: در ترکيب فعلی ارکستر ملی، موسيقی سازی اهميت ويژه‌ای دارد و در اين مجموعه آهنگسازان جوان می‌توانند آثار خود را ارائه دهند، البته اين رويه به معنای مخالفت ارکستر ملی با موسيقی آوازی نيست، اما بی‌شک قطعاتی بايد خلق شود که ماهيت ارکستر و امکانات آن را لحاظ کرده باشد.

به گزارش ايسنا، عليزاده در بخش ديگری از سخنانش درباره‌ی دلايل حضورش در شورای فنی و پذيرش چنين مسووليتی يادآور شد: فراموش نکنيد که بنده و آقای ظريف در شورای قبلی ارکستر ملی نيز حضور داشتيم، اما از آنجا که تنها چندبار جلسات شورايی در آن دوره تشکيل شد و بعد از آن ارکستر از سيستم شورايی خود خارج شد، ما نيز حضوری نداشتيم. اما در اين ترکيب فعلی هدف ما تنها برای موسيقی است و نه با مسائل اداری کاری داريم و نه در استخدام وزارت ارشاد هستيم، بلکه وظيفه و علاقه‌ی شخصی خود را می‌بينيم که فعاليت ارکستر ملی را از سر بگيريم. کار ارکستر سمفونيک از آنجا که وجه‌ی جهانی دارد، ساده‌تر است اما مسووليت ارکستر ملی هم‌سنگين و هم پيچيده است و قطعا هرکدام از دوستان شورا نظراتی برای آن دارند که اگر روزی برنامه‌های ارکستر مغايرتی با اهداف آنها داشته باشد، بی‌شک آن را رها می‌کنند.

او تاکيد کرد: همه‌ ما در درجه اول برای موسيقی دور هم جمع شده‌ايم و متاسفانه در تمام اين سال‌ها نه تنها به آن بی‌توجهی شده، بلکه باعث شده‌اند که موسيقی از مسير خودش خارج شود. يک ارکستر زمانی درست عمل می‌کند که به لحاظ نوازنده با مهارت بالايی اداره شود و رهبر و آهنگساز تربيت‌شده‌ای داشته باشد، اين فعاليت و فرهنگ‌سازی بايد از سطح هنرستان‌های ما انجام شود و مسوولان ذيربط به دنبال تامين مايحتاج اين حوزه باشد. کمبودها بايد برطرف شود تا نوازنده‌ی ما روحيه‌ی کارمندی پيدا نکند. امروز بايد بهترين امکانات را به ارکستر داد تا درست فعاليت کنند و نيروی درستی را برای موسيقی کشور تربيت نمايد.

عليزاده متذکر شد: ارکستر ملی فقط موسيقی ملی نيست بلکه يک مساله‌ی ملی و ميهنی محسوب می‌شود و اگر در کشوری ارکستر ملی وجود نداشته باشد،يک بار ننگ برای آن ملت است. لذا همه‌ی ما بايد کمک کنيم تا اين ارکستر به حيات خود ادامه بدهد و قطعا در اين مسير آقای فخرالدينی هم موافق خواهند بود که جوانان کار را ادامه دهند و امکان تجربه پيدا کنند. به شخصه معتقدم که يک روز تمام اساتيد ميدان را به جوانتر‌ها می‌دهند تا آنها با انرژی بيشتر اين مسير را بپيمايد، ما نيز در اين راه بايد اين رهبران و نوازندگان جوان را حمايت کنيم.

ظريف: بايد از قطعاتی استفاده کرد که رنگ‌وبوی موسيقی ما را داشته باشد

هوشنگ ظريف نوازنده تار و يکی‌ديگر از اعضای شورای فنی ارکستر ملی نيز در اين نشست گفت: دوست داشتيم جناب فخرالدينی کار ارکستر را ادامه می‌دادند، اما به هر دليلی ايشان کنار کشيدند و برخلاف اصرار ما خستگی را بهانه کردند، اما امروز و در شروع دوباره فعاليت‌های اين ارکستر بايد از جوانان به عنوان رهبر، نوازنده و آهنگساز استفاده کرد، زيرا وظيفه‌ی ماست که به آينده‌ی نسل جوان موسيقی فکر کنيم تا آنها در جايی مشغول به کار شوند. بايد به موسيقی بها داد و آن را مورد حمايت قرار داد. حال که برديا کيارس رهبری را قبول کرده بايد از قطعاتی استفاده کرد که رنگ‌وبوی موسيقی ما را داشته باشد.

کامکار: قرار است به تمام آهنگسازهای برجسته سفارش بدهيم

ارسلان کامکار نيز به عنوان ديگر عضو شورای ارکستر موسيقی ملی گفت: اگر قرار بود همه‌ی برنامه‌های ارکستر ملی از همان ابتدا مشخص باشد، هيچ وقت اين فعاليت مجددا شروع نمی‌شد، در اين مسير و بعد از اين وقفه‌ی چندماهه لازم بود که ارکستر مجددا حرکت خود را از سر گيرد و اين برنامه‌ريزی کار بسيار سختی بود، اما در اين مسير قرار است به تمام آهنگسازان برجسته‌ی کشور سفارش بدهيم و بعد از بررسی شورا آثاری را که قابليت و استحکام اجرا در ارکستر موسيقی ملی را دارند، انتخاب کنيم. اما از الان نمی‌توان پيش‌بينی کرد که اين رپرتوار‌ها به چه صورت پيش می‌رود و نمی‌توان ادعا کرد که ما برنامه‌ی تکراری نخواهيم داشت، اما قرارمان براين است که در يک برنامه‌ريزی دقيق جلو برويم و مناسبتی کار نکنيم.

او گفت: فراموش نکنيد که پشت اين قبول کردن مسووليت يک نگرانی بزرگ برای تک‌تک ما وجود دارد که سرنوشت ارکستر ملی در اين مسير چگونه خواهد بود، اما امروز ما کاری را شروع کرده‌ايم و نگرانی‌های زيادی برای آينده‌ی آن داريم، ولی جای اميدواری است که اين ارکستر با حضور موسيقيدانان جوان گام بر می‌دارد.

خلعتبری:ارکستر ملی با هدف ايجاد شيوه‌ی نو شروع به کار کرده است

فردين خلعتبری نيز به عنوان سخنگوی شورای فنی درباره‌ی برنامه‌های ارکستر ملی در اين ترکيب جديد گفت: در سابقه‌ی تک‌تک اين شورا نگاه نو به موسيقی ايران وحرکت‌های نو ديده می‌شود. همه‌ی ما برای عبور از يک جريان تلاش کرده‌ايم و در اين مسير کار هرکدام از ما به شکلی ديده می‌شود، اما جای تاسف دارد که هر گروه جديدی همواره بعد از يک انقطاع حاضر می‌شود و بايد از قبل و بعد سخن بگويد، البته جای خوشحالی دارد که اين شورا همگی از گذشته‌ی ارکستر موسيقی ملی خبر دارند و يکايک آنها برای ادامه‌ی حيات اين ارکستر دغدغه‌ دارند و در همين جهت تلاش می‌کنند.

او هم‌چنين در پاسخ به وضعيت گنجينه‌ی قطعات ارکستر ملی که از زمان فرهاد فخرالدينی باقی ماند و گفت: اين گنجينه وجود دارد و در برنامه‌های ارکستر استفاده خواهد شد، اما ارکستر ملی با هدف ايجاد شيوه‌ی نو و موسيقی نو شروع به کار کرده و در رپرتوار‌های خود به توليد جديد در کنار اجرای قطعات آن گنجينه می‌پردازد. در اين مسير جديد ارکستر نبايد تنها مبتنی بر ارضاء حس نوستالژيک حرکت کند بلکه نگاه به آينده نيز جزو فعاليت‌های اين ارکستر است.

خلعتبری درباره‌ی چگونگی انتخاب آهنگسازان هم توضيح داد: قطعا ارائه‌ی فراخوان عمومی برای آهنگسازان کار شورای فنی را سنگين و سخت می‌کند. ما در طول سال توليدات موسيقی داريم که در قالب آلبوم‌های متعدد، آهنگسازان برجسته را معرفی می‌کند و اين شورا می‌تواند به شناسايی آن بپردازد، در کنار آن شورا نيز آهنگسازانی را معرفی می‌کند که البته بايد در حد توان مالی ارکستر باشد. در عين حال سفارشاتی نيز می‌توان در ارکستر ملی داشت که نهايتا در آرشيو قرار بگيرد و هيچ وقت به اجرا در نيايد.

برديا کيارس: ارکستر ملی از اول دی سه روز در هفته تمرين دارد

برديا کيارس رهبر انتخاب شده‌ی ارکستر ملی در ترکيب جديد آن نيز در بخش ديگری از اين نشست درباره‌ی رپرتوار ارکستر و تمرينات آن توضيح داد: هنوز درباره‌ی قطعات رپرتوار به قطعيت نرسيده‌ايم، اما در اين برنامه‌ی جديد که از اول دی‌ماه آغاز می‌شود ارکستر ملی سه روز در هفته تمرين دارد و از آنجا که گروه کاملا جديد است و از نسل جوان انتخاب شده بايد از قطعات پايه شروع کرد تا نوازندگان همديگر را پيدا کنند. ما در اين مسير تاکيد داريم نوازندگانی را معرفی و انتخاب کنيم که جوان باشند و در عين حال از کيفيت اجرايی بالايی برخوردار باشند. اين اسامی داده شده اما در دست بررسی شورای فنی ارکستر است.

عليزاده: هدف ما ارتقاء ارکستر است

به گزارش ايسنا، در بخش پايانی اين نشست حسين عليزاده گفت: اجازه بدهيد که در اين مسير جديد کمی با هم راه برويم و با نگاه به واقعيت‌های موجود و دلسوزی نسبت به موسيقی و وضعيت ارکستر ملی قدم برداريم، همه‌ی ما اين کار سخت را قبول کرديم، زيرا که نسبت به نسل امروز اميدواريم و آن را می‌شناسيم. بی شک ارکستر ملی بايد برنامه‌ی سالانه‌ای داشته باشد و اين اتفاق جزو ضرورت‌های حيات آن محسوب می‌شود، اگر اين برنامه وجود نداشته باشد، ما نيز ادامه نخواهيم داد. امروز شور و انگيزه مهم‌ترين عنصر برای ارکستر ملی و حيات آن است و هدف ما نيز ارتقاء اين ارکستر است.

اين هنرمند همچنين گفت: ارکستر موسيقی ملی تنها به تهران نبايد خلاصه شود بلکه بايد در سراسر ايران اجرا داشته باشد و در اين مسير شورای فنی از حضور کارشناسان و مشاوران مرتبط در حوزه‌های مختلف استفاده خواهد کرد.