محمدرضا شجريان: تمام عمرم صداست، ايسنا

اولين نمايشگاه سنتورها و سازهای ابداعی محمدرضا شجريان با ارائه ۱۴ ساز ابداعی و ۱۰ سنتور در اندازه‌های مختلف شامگاه گذشته ـ ۱۸ ارديبهشت ماه ـ با حضور جمعی از هنرمندان و هنردوستان در تالار بهار خانه هنرمندان ايران افتتاح شد.

به گزارش خبرنگار بخش موسيقی خبرگزاری دانشجويان ايران(ايسنا)،طبقه دوم خانه هنرمندان ايران در انتهای گوشه سمت چپ شلوغ‌تر از هر زمان ديگری بود.

با وجود آنکه مهمانان با کارت ورودی به سمت تالار بهار هدايت می‌شدند اما جمعيت زيادی مشتاق بازديد از سازهای ابداعی استاد شجريان بود.

سنتور آزمايشی و تحقيقاتی (سال ۶۸ - از چوپ توت)، سل کوک (۱۰ خرک- چوب گردو -سال ۸۹)، فاکوک (۱۱ خرک- چوب ساج -سال ۸۷) ، می کوک (کلاف گردو- سال ۸۸)، شهرآشوب ( جايگاه صدای کمانچه - سال ۸۸) ، شهر آشوب آلتو (۵ سيمه -جايگاه صدای آلتو - يک چهارم بم تر- سال ۸۸)، شهنواز (جايگاه صدای ويلنسل -سال ۸۸) ، شهبانگ (جايگاه صدای کنترباس-سال ۸۸) ،‌سی کوک (۱۰ خرک - چوب گردو -سال ۸۷) ، کرشمه (جايگاه صدای تار-سال ۸۷) ، دو کوک سوپرانو (۱۱ خرک - چوپ گردو -سال ۸۸) ، باربد (۱۱ سيمه- جايگاه صدای بربط -صفحات پوست بره- سال ۹۰)، تندر (۱۴ خرک - سل کوک بم - سال ۸۸) ، ساغر (۱۰ سيمه- جايگاه صدای تار و رباب آلتو-سال ۸۷) ، شاه صراحی (جايگاه صدای کنترباس -سال ۸۷) ، بم صراحی (جايگاه صدای ويولنسل -سال۸۷) ، صراحی آلتو (۵ سيمه - جايگاه صدای آلتو -يک چهارم بم‌تر-سال ۸۷) ، صراحی (جايگاه صدای کمانچه -سال۸۷) ، سبو (جايگاه صدای کمانچه-سال ۸۷) ، ارغنون (۲۳ خرک - سوپرانو - پوست بره و چوپ گردو- سال ۸۹) ، سل کوک (۱۰ خرک - چوب گردو -سال۸۹) تمام سازهايی بود که استاد آواز ايران بعد از سال‌های تحقيق و مطالعه و حتی اجرا در کنسرت‌های مختلف به نمايش گذاشته بود و بر اساس نوشته‌ای که بر روی ديوار تالار بهار به چشم می‌خورد حتی سفارش کار ساخت هم برای آنها می‌پذيرفت.

شجريان از همان دقايق نخست افتتاح نمايشگاه با حضور هنرمندان و هنردوستان تمام سازها را نشان می‌داد و در برابر سوالات مردم توضيحاتی درباره آنها ارائه می‌کرد.

شجريان در جمع هنردوستان و سوالات پياپی آنها گفت: ساز خوب بايد به لحاظ ساخت و صدادهی استاندارد باشد تا صدايی يکدست از آن بيرون بيايد.

او همچنين تاکيد کرد: برای معرفی يک ساز سالها زمان لازم است و اين سازندگان ساز نيستند که آن را معرفی می‌کنند، بلکه يک نوازنده بايد به معرفی ساز بپردازد. نوازندگان بايد در برنامه‌های گروه نوازی و تک نوازی خود سازها را معرفی کنند و قابليت‌های آن را نشان دهند و بی شک اين کار ده‌ها سال به طول می‌انجامد.

شجريان در پاسخ به سوال ديگری درباره برنامه‌هايش برای معرفی مجموعه‌ ساز‌های ابتداعی‌اش توضيح داد: در کنسرت‌هايی که داريم لابه‌لای سازهای سنتی از اين ساز‌های ابداعی نيز استفاده می‌کنيم ،چون بايد آنها را در کنار سازهای سنتی قرار دهيم تا به مرور جايگاه خود را در ميان مخاطبانشان پيدا کنند. من نمی‌توانم از همان لحظه نخست اين ساز‌ها را به صحنه بياورم. اين کار درستی نيست.

او درباره انتخاب اين ساز‌ها و ضرورت‌های استفاده از آن نيز توضيح داد: بايد روی ساز‌هايی کار کنم که برای آنها نوازنده وجود دارد. نمی‌توانم برای يک ساز ابداعی نوازنده خلق کنم.

شجريان تاکيد کرد: تمام عمرم صداست و شرايط صدا را در دوران‌های مختلف درک کرده‌ام و اين نياز را طی سال‌ها احساس کرده‌ام.

او پيش از اين عنوان کرده بود: «در طول ۵۰ سالی که کار حرفه‌ای می‌کنم و به طور تخصصی با صدا ارتباط دارم، نياز به صداهای جديد را احساس می‌کردم وهميشه کمبود اين صداها مرا آزار می‌داد. در اين سال‌ها جز چند نفر هيج کس از ساز سازها تلاش نکرد تا اين کمبودها را برطرف کند و به اين نيازها پاسخ دهد و سازی بسازد که در کنار سازهای سنتی به زيبايی موسيقی بيفزايد.»

شجريان همچنين گفته بود:«در سازبندی موسيقی سنتی ايرانی به اين فکر می کردم که چرا کسی برای ارائه سازهای جديد در موسيقی ايرانی دغدغه‌ای ندارد. اگر هم دراين مدت، سازی ساخته می‌شد يا از آن استقبال نمی‌شد، يا ساز غير استاندار بود به همين دليل اين سازها در دست نوازنده‌ها قرار نمی‌گرفت و يا اگر هم به دست نوازندها می‌رسيد، با آنها ارتباط برقرارنمی کرد، بنابراين سازها هرگز به ميان مردم نرفت.»

استاد آواز ايران با اعتقاد بر اينکه بيش از سازسازها به نياز سازهای مکمل در گروه نوازی واقف است و گفت: «هر کدام از ساز سازها فقط درباره سازی که خودشان ساخته‌اند، تخصص دارند، اما من به خاطر اينکه تمام عمرم در استوديوها و صحنه‌ها گذشته است، به ضرورت صداهای جديد در لابه لای سازهايی که از قديم داريم و وجود سازهای مکمل در گروه نوازی واقف هستم.»

به گزارش ايسنا، در اين مراسم هنرمندانی همچون رضا نامی، ابراهيم حقيقی، ژاله درخشانی،‌همايون، هوشنگ کامکار، داريوش پيرنياکان، محمد سرير، تقی ضرابی، حميدرضا نوربخش،‌ نصرالله ناصرپور، گوهر خيرانديش، غلامحسين اميرخانی و ... حضور داشتند.