وقتی مردم برای درمان، مستقیما دست به جیب می شوند ، ایرنا

گروه میزگردها - براساس ماده 90 قانون برنامه چهارم توسعه سهم مردم از هزینه های سلامت نباید حداكثر از 30 درصد افزایش یابد، به عبارت دیگر سهم دولت از این هزینه ها 70 و سهم مردم یعنی پرداخت مستقیم از جیبشان برای درمان 30 درصد باشد.

این موضوع نشان دهنده هوشمندی قانون گذاران در ارتباط با اهمیت سلامت و سلامت محوری برای جامعه ای است كه می خواهد در افق 20 ساله كشور ، سالم ترین مردم را در منطقه داشته باشد.

سوالی مطرح است و آن اینكه آیا بر اساس ماده قانونی یاد شده سهم مردم در هزینه های سلامت به 30 درصد یا كمتر از آن رسیده است؟ به نظر می رسد كه واقعیت های جامعه چیزی خلاف ماده 90 قانون برنامه چهارم را نشان می دهد.

به گفته ی میهمانان میزگرد ایرنا، سهم مردم از هزینه های سلامت و آنچه كه مستقیما از جیبشان پرداخت می كنند، به 52 درصد و از قول برخی منابع به 57 درصد می رسد. یعنی مردم در 52 تا 57 درصد موارد از جیبشان بابت درمان به طور مستقیم پرداخت می كنند. ناگفته نماند كه برخی منابع نیز این نسبت را 70درصد و سهم دولت را 30درصد عنوان می كنند.

در این ارتباط دكتر ' انوشیروان محسنی بندپی' ‌عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی می گوید: براساس یك مطالعه بهره مندی در سال 87 ، 18 درصد مردم به علت كمبود منابع مالی از دریافت خدمات سلامت صرف نظر كرده اند. كه این افراد از جمله دهك ده به شمار می آمدند و به علت اینكه پولی بابت هزینه درمان نداشته اند، از درمان خود نیز انصراف داده اند.

دكتر محسنی بندپی بر اساس این آمار می گوید:‌ 5 / 17 درصد از 32 هزار و 500 خانواده های شهری و روستایی، دچار خط فقر بوده اند كه علت خط فقر 11 درصد از این 17 و نیم درصد نیز به دلیل پرداخت هزینه های سلامت بوده است.

این درحالی است كه بر اساس ماده 90 قانون برنامه چهارم توسعه همچنین می بایست میزان خانوارهای آسیب پذیر از هزینه های غیرقابل تحمل سلامت به یك درصد كاهش یابد.

در این راستا دكتر سید تقی نوربخش عضور شورای عالی بیمه و سازمان نظام پزشكی معتقد است كه حدود 70 درصد چالش ها و مشكلات بهداشت و درمان كشور به این دولت و دولت قبل مربوط نمی شود.

به منظور بررسی وضع موجود هزینه های درمانی در سطح جامعه ، ایرنا اقدام به برگزاری میزگردی تحت عنوان 'روند پرداخت مستقیم از جیب مردم در نظام سلامت '‌ با حضور دكتر ' سید موسی طباطبایی ‌' رییس اداره هماهنگی و برنامه ریزی بیمه سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی‌، دكتر 'انوشیروان محسنی بندپی'‌ عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی و دكتر ‌'سید تقی نوربخش'‌ عضو شورای عالی نظام پزشكی كشور و شورای عالی بیمه كرد كه مشروح آن به این شرح است .

* سوال : آقای دكتر طباطبایی تعریف اصطلاح 'پرداخت از جیب' چیست؟

** طباطبایی:‌ اصطلاحی در انگلیسی تحت عنوان Out of Packet یعنی '‌خارج از جیب'‌ وجود دارد كه ترجمه مستقیم تحت اللفظی آن 'پرداخت مستقیم از جیب'‌ است و پرداخت مستقیم از جیب یعنی هر گونه پرداخت مستقیم بابت هزینه های سلامت در حین دریافت خدمات سلامت از سوی مردم است.

به عبارت دیگر هرگاه ما برای دریافت یك خدمت مراجعه كنیم ، آن مقدار پولی كه در حین دریافت خدمت می پردازیم، پرداخت از جیب به شمار می آید. بر اساس این تعریف یكسری هزینه های دیگر كنار می روند به عنوان مثال یكسری پیش پرداخت هایی به عنوان حق بیمه نیز وجود دارد خارج از تعریف پرداخت از جیب به شمار می آید.

* سوال: ‌پرداخت مستقیم از جیب مردم چه اجزایی دارد؟

**طباطبایی‌:‌ پرداخت از جیب بخش های مختلف دارد، اولین بخش آن در مورد پرداخت از جیب در خصوص خدمات مورد تعهد بیمه هایی است كه می پردازیم كه این بخش به سه قسمت فرانشیزی كه بیمه شده می پردازد، مابه التفاوت بخش دولتی و خصوصی و ما به التفاوت خدمات مورد تعهد بیمه با قیمت های رایج است. به عنوان مثال بیمه براساس منابع اش خدماتی را تا N ریال در نظر می گیرد و اما فرد در بازار آن كالا یا خدمت را با M ریال به دست می آورد.

برای مثال واكسنی كه بیمه تعهد كرده و دست كم قیمتی كه برای واكسن می پردازد چهار هزار ریال است، اما یك مدتی كمیاب می شود و یك داروی خارجی جایگزین آن می شود با قیمت هفت هزار ریال كه فرد مجبور است بپردازد.

بخش دیگری از پرداخت از جیب در مورد پرداخت هایی است كه خارج از تعهد بیمه است، جراحی های زیبایی از جمله آنها است. بخش دیگر هم مثلا خدمات غیر درمانی حاشیه ای است. به عنوان نمونه بیماری كه دیالیز می شود كرایه رفت و آمدش از منزل تا مركز درمانی نیز یك هزینه به شمار می آید كه خارج از تعهد بیمه است.

** نوربخش‌: در بسیاری از كشورها، فرد مبالغی را برای درمان خودش می پردازد. اما ما یك الزام قانونی در اصل 29 قانون اساسی داریم، در این اصل، بحث درمان وظیفه ای است حاكمیتی كه دولت باید از طریق مشاركت شهروندان و یا حمایتی و یا امدادی انجام دهد در تكمیل سخنان دكتر طباطبایی، فرد باید حق بیمه را براساس قانون اساسی بپردازد، اما اگر علاوه بر حق بیمه، پرداختی دیگری در نظام سلامت داشت،به حمایت نیاز دارد. از سوی دیگر الزام قانونی در سه برنامه سوم ، چهارم و پنجم براساس اصل 29 قانون اساسی آمده است كه باید به سهم 70 درصدی از دولت و 30 درصدی از مردم در هزینه های درمان برسیم. به عنوان مثال بر اساس ماده 90 قانون چهارم توسعه، سهم مردم از هزینه های سلامت حداكثر از 30 درصد افزایش نیابد.

* سوال ‌: تیمی را كه در وزارت بهداشت در ارتباط با این موضوع در حال فعالیت است را چگونه ارزیابی می كنید؟

** نوربخش‌: حدود 70 درصد چالش ها، مسایل و مشكلات بهداشت و درمان مربوط به این دولت و دولت قبلی نیست كه پرداخت از جیب مردم برای درمان از جمله این چالش ها به شمار می آید. این درحالی است كه ‌ من به عنوان فردی كه 12 سال است عضو شورای عالی بیمه هستم از تیم فعلی كه در وزارتخانه وجود دارد، سپاسگزاری كرده و صادقانه معتقد هستم كه تیم بهتر از این تیم چه در دوره دولت قبلی و چه در این دولت وجود ندارد.

** دكتر محسنی عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی:

به اعتقاد من وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در زمان حاضر تیم بسیار آماده ای دارد و كمیسیون بهداشت مجلس نیز از این لحاظ از وزارت بهداشت و برنامه های این وزارتخانه بسیار راضی و خرسند است. هرچند توجه و اهتمام بیش از پیش دولت ضروری است.

به عنوان مثال برای 3 هزار میلیارد دلار در آمد مازاد قیمت فروش نفت و برای 10 درصد در آمد ناشی از هدفمندی یارانه ها – سهم بهداشت و درمان – برنامه دارد . اما آنچه كه مهم است این است كه بخشی از دولت كه وزارت بهداشت، جزئی از آن است خوب كار می كند و بخش دیگر این طور نیست.

* دكتر محسنی، بخش سلامت از منابعی باید تامین مالی شود این منابع چه بخش هایی هستند ؟

** تامین منابع مالی بخش سلامت شامل سه بخش منابع بیمه ای ، منابع عمومی و همچنین پرداخت مستقیم از جیب مردم است. دولت نیز نه تنها در تامین امكانات برای درمان و بهداشت مردم باید اقدام كند، بلكه یك وظیفه دیگر هم دارد و آن حمایت از مردم در پرداخت هزینه های بخش سلامت است كه این موضوع مغفول مانده است.

*سووال: شما به این موضوع اشاره كردید كه هر روز پرداخت هزینه های سلامت توسط مردم بیشتر می شود حال با توجه به اینكه تامین منابع مالی، بخش های دیگری هم به جز پرداخت از جیب مردم دارد آیا آن بخش ها افزایش یافته اند؟

** محسنی: ‌ به نظر من با توجه به تورمی كه هر سال داریم، در منابع بیمه ای و منابع عمومی كه از بخش های تامین مالی سلامت هستند، هیچ افزایشی مشاهده نمی شود، به عبارت دیگر این دو بخش ثابت مانده اند و مطابق تورم افزایش نیافته اند، در عوض بخش پرداخت مستقیم از جیب مردم افزایش یافته است.

* دكتر نوربخش به نظر می رسد كه یكی از مشكلات در بخش بهداشت و درمان به شیوه نگرش ها به این بخش مربوط می شود؟

** بله درست است. مشكل ما به طرز نگرش به بخش درمان باز می گردد به عبارت دیگر تخصیص منابع در بخش درمان را هزینه به شمار می آوریم این در حالی است این تخصیص، نه هزینه بلكه سرمایه گذاری روی نیروی مولد سالم از لحاظ جسمی و روانی است. با این نگاه است كه مشاهده می كنیم كه هر وقت می خواهیم انقباضی در هزینه ها انجام دهیم - كه البته در جای خود، كار خوبی هم به شمار می آید، - بهداشت و درمان را جز مواردی می گذاریم كه باید در آن انقباض صورت گیرد.

یك فكر سنتی نیز در ذهن ما وجود دارد و آن اینكه 'انشا الله پولت نصیب دوا و دكتر نشود ' این درحالی است كه در دنیا اینگونه به این قضیه نگاه نمی شود و بیماری واقعیتی است و یك سری هزینه ها هم باید صرف درمان شود. اگر بخش بهداشت و درمان را همچون مباحث دیگر زیر بنایی مثل سد سازی و راه سازی تلقی كنیم كه اینگونه نیز هست در صورت عدم هزینه برای آن مطمئنا در جای دیگر قطعا باید هزینه كنیم.

بیمه ها نیز اگر منابع داشته باشند به دلیل جلب رضایتمندی بیمه شدگان حاضر هستند هزینه هایی مثل فیزیوتراپی پس از عمل زانو را به بیمه شده بپردازد، اما چون منابع ندارند، سطح و كیفیت درمان را پایین می آورند.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

* سوال‌: با این تفاسیر بزرگترین تولید كننده خدمات درمانی در كشور چه كسی است؟

**نوربخش ‌: بزرگترین تولید كننده خدمات درمانی در این كشور دولت است، یعنی دولت باید از یك بخش به بخش دیگری از خودش خدمات دهد كه اگر این كار را نكند خودش متضرر می شود.

70 تا 80 درصد تولید خدمات بستری توسط دولت تولید می شود و دولت باید منابع اش را از یك بخش به بخش دیگر بدهد، یعنی از بخش بودجه كلانش به بخش بهداشت و درمان بدهد كه این كار انجام نمی شود. زیرا مشكل مردم بیشتر در خدمات بستری است وگرنه دادن خدمات سرپایی مثل دادن حق ویزیت به پزشك آنقدر مشكل نیست.

*دكتر محسنی اگر بخواهیم به سهم 30 درصدی مردم در درمان برسیم، چه برنامه هایی بایستی صورت گیرد ‌؟

** قبل از هر چیز باید در نظر بگیریم كه 40 تا 42 درصد عامل مرگ و میر در كشور را بیماری های قلب و عروق، 17 تا 5 / 17درصد سوانح و 14درصد را هم سرطان تشكیل می دهد كه برای این ها مشكل داریم از سوی دیگر در سال، دو درصد از جمعیت شهری و سه درصد از جمعیت روستایی كه جمعا یك و نیم میلیون نفر از جمعیت كشور را تشكیل می دهند، دچار هزینه های بخش سلامت هستند كه این تعداد، تعداد كمی نیستند.

همچنین آمار وزارت بهداشت نشان داده است، چهار و نیم درصد جمعیت شهری و هفت و سه دهم درصد جمعیت روستایی در آستانه غلطیدن به هزینه های فاجعه بار سلامت هستند كه میانگین آنها پنج و سه دهم درصد می شود كه این موضوع برای كشوری كه اینهمه منابع، قانون كارآمد و توان بالای نیروی انسانی دارد، فاجعه است.

این درحالی است كه بر اساس ماده 90 قانون برنامه چهارم میزان خانوارهای آسیب پذیر از هزینه های غیر قابل تحمل سلامت باید به یك درصد كاهش یابد.

* اماقانون برنامه پنجم كمتر از قانون چهارم نیست

** محسنی ‌: تا قبل از برنامه پنجم توسعه ضعف قانون داشتیم، یعنی در ماده 90 قانون چهارم گفتیم 30 درصد سهم مردم باشد، اما راهكاری تعیین نكردیم. اما این بار اقداماتی از جمله اینكه نظام تامین منابع مالی برای بخش سلامت عادلانه شد مثل سیستم تامین اجتماعی كه درصدی از حقوق و مزایا را مشخص و آن را متناسب كرد و بعد نیز در بند ب ماده 34، دولت مكلف شد10 درصد قانون هدفمندی یارانه ها را در سبد سلامت قرار دهد.

اگر بخواهیم به سهم 30 درصد سهم مردم برسیم هر سال باید 22 و نیم درصد به منابع بیمه ای و 10 درصد به منابع عمومی اضافه شود تا در پایان سال پنجم به 30 درصد برسیم. اقدام دیگر اینكه هم در سال 89 و هم در سال 90 قانون به شمار می آمد و آن اینكه از آنجا كه 80 درصد خدمت را در بیمارستان دولتی ارایه می دهیم ،قرار شد 6 / 3 به بیمارستان ها پرداخت شود كه در این راستا تفاهم نامه ای بین وزیر رفاه و بهداشت امضا شد و شخص رییس جمهوری هم دستور داد.

عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی می افزاید: مشكل ما درك ؛ استنباط و تعریف درست نداشتن از بخش سلامت است. اگر ما به انسان سالم اعتقاد داریم و اگر به كاهش پرداخت از جیب مردم هم معتقدیم، چاره ای جز این نداریم كه برنامه پنجم اجرایی شود .

قرار بود 3 هزار میلیارد تومان از محل فروش درآمد نفتی در سبد سلامت كشور برای موضوعاتی از جمله تامین داروهای بیماری های خاص ، ماندگار كردن پزشكان در بیمارستان های مناطق محروم، كارآمد كردن بیمه و برای پوشش بیماران سرطانی استفاده شود كه فقط 10 درصد از 3 هزار میلیارد تومان را دادند.

* سوال: دكتر طباطبایی در قانون برنامه چهارم آمده است كه میزان خانوارهای آسیب پذیر از هزینه های غیر قابل تحمل سلامت به یك درصد كاهش یابد این افراد چه كسانی هستند؟

** هر موقع هزینه های سلامت یك خانواده بیشتر از 40 درصد درآمد غیر خوراكی این خانواده باشد می توان گفت كه خانواده یاد شده دچار وضعیت فاجعه بار یا فلاكت بار سلامت شده است كه این موضوع شاخص مهمی است. در برنامه چهارم كاهش یك درصد هدف بوده است و در برنامه پنجم هم به سمت یك درصد است و ما در وزارت بهداشت فكر می كنیم كه یك درصد باز هم زیاد است و باید به صفر برسد.

یك شاخص دیگر كه مرتبط با بحث عدالت در سلامت است، شاخص FFCI یا شاخص مشاركت عادلانه مردم كه باید یك درصد باشد این درحالی است كه در كشور ما 83 صدم است اگر ما این 83 صدم را به 90 صدم برسانیم اهداف برنامه چهارم برآورده می شد.

* سوال‌: در خصوص پرداخت مستقیم از جیب مردم در هزینه های سلامت، اقوال مختلف است از 52درصد تا 70 درصد هم شنیده ایم. در حساب های ملی اگر اشتباه نكنم 52 درصد است نظر شما چیست ؟

** طباطبایی:‌ عدد شما كاملا درست است .

سوال‌: آقای دكتر سهم مشاركت دولت چقدر است‌؟

** طباطبایی:‌ سهم مشاركت دولت بین 42 تا 45 درصد است این در حالی است كه در كشورهای پیشرفته، این سهم تا 1 / 90 درصد هم گزارش شده است.در كشورهای OECD (سازمان همكاری اقتصادی و توسعه ) این سهم از 50 درصد بالاتر است و حتی كشوری وجود دارد همچون لوكزامبورگ كه سهم 91 درصدی را دولت دارد.

از آن طرف هم در مورد سهم از جیب مردم در حالی سهم مستقیم مردم از پرداخت از جیب در نظام سلامت به 52 تا 57 درصد می رسد كه در كشوری همچون هلند پرداخت مستقیم از جیب مردم 7 / 5 درصد برآورد شده است. میزان پرداخت مستقیم از جیب مردم در درمان كشورهای دیگر OECD نیز بین 5 / 14 تا هفت درصد گزارش شده است.

** نوربخش ‌: لازم به ذكر است كه قانون اساسی آنها نیز به این صراحتی كه در قانون اساسی ما تاكید شده است، چنین الزاماتی را نیاورده است.

** محسنی :‌ من فكر می كنم آماری ( پرداخت مستقیم مردم از جیب ) كه وزارت بهداشت اعلام كرده است كم است یك آماری اعلام شده كه 68 درصد هزینه های سرپایی مثل ویزیت و دارو و در بخش بستری هم حدود 40 تا 43 درصد بر عهده مردم است. من فكر می كنم در خدمات پاراكلینیكی مثل ویزیت این میزان 70 درصد هست در بخش بستری هم بالای 56 درصد پرداخت ها بر دوش مردم است.

* سووال‌:‌ آقای دكتر اگر تورم در كشور را 20 درصد محاسبه كنیم، تورم در بخش بهداشت و درمان چقدر است ‌؟

** نوربخش:‌ اگر تورم در كشور 20 درصد باشد، من مطمئن هستم كه این تورم در بخش بهداشت و درمان 40 درصد است. دوم اینكه با توجه به وضعیت كشور هزینه های تمام شده برای ورود آنچه كه از خارج می آید، طبیعی نیست و رشدی برابر با بیش از دو برابر را نشان می دهد و دیگر آنكه بودجه بخش بهداشت و درمان در قالب سرمایه گذاری در سازمان بیمه گر است كه بیمه گر هم مكانیسمی جداگانه دارد.

* سووال ‌: آقای دكتر نوربخش در اقتصاد درمان اشاره كردید تخصیص منابع در بخش درمان هزینه نیست، بلكه سرمایه گذاری به شمار می آید، آیا از آمار كشورهای دیگر در خصوص درصد هزینه های سلامت آنها نسبت به درآمد ناخالص داخلی اطلاع دارید؟‌

** نوربخش‌: توزیع بیماری ها و نیاز مردم به درمان در كشورهای مختلف شاید نوساناتی داشته باشد اما خیلی متفاوت نیست اگر متفاوت هست به دلیل مشكلات ساختاری و منابع است.

ما به عنوان جامعه پزشكی انتظار نداریم كه آنچه كه كشورهای توسعه یافته در بهداشت و درمان هزینه می كند، ما هم هزینه كنیم ما باید بر اساس منابع خودمان هزینه كنیم. بحث ما درصدی است كه باید در شان ملت باشد، حالا این درصد می تواند نسبت به GDP ، GMP و یا نسبت به بودجه سالانه یا هر چه كه می خواهد باشد .

نكته بعدی این است كه یك بخش هایی از هزینه های درمان را نیز نمی توانیم كم بگذاریم به عنوان هزینه هتلینگ، انرژی و یا غذا را از بیمارستان نمی توانیم كم بگذاریم بخش دارو هم همینطور است اصلا قابل كم گذاشتن نیست. ما الان تخت های خالی در بیمارستان داریم كه تمام اینها هزینه برمی دارد.

* سووال‌: هزینه یك تخت خالی در بیمارستان چقدر است ‌؟

** نوربخش‌: ‌هزینه یك تخت خالی برابر با نصف كل هزینه یك تخت بستری است. ممكن است ملموس نباشد، اما دولت در جای دیگر هزینه تخت خالی و هزینه اتاق عمل تجهیز شده خالی را می دهد.

یك مقدار از مشكلات ما نیز به كمبود منابع و مكانیزم های بیمه ای باز می گردد. بیمه ای خوب است كه در مقابل ریسك های بزرگ شما را بیمه كند، ریسك كوچك را همه می توانند اگر فرد تحت پوشش هم نباشد بالاخره حق ویزیت دكتر را می پردازد.

معنای بیمه نیز این است كه مبالغی را در زمانی كه ریسك ندارید می دهید تا در زمانی كه ریسك حادث شد بتوانید از آن استفاده كنید.اگر قرار باشد شما موقعی كه سالم هستید پرداختی داشته باشید و موقعی كه دچار حادثه شدید و بیمار شدید هم پرداختی داشته باشید زندگی برباد می رود این موضوع با مكانیزم بیمه ای تناقض دارد.

بیمه ها تمایل دارند كه ریسك های كوچك را پوشش دهند، چون بار مالی آنها كمتر است در حالی كه مفهوم بیمه برای این است كه فرد مبالغی را می پردازد تا در موقع حدوث ریسك دیگر مبلغی ندهد .

* سووال :‌ دكتر محسنی در كشورهای هم سطح ما از نظر در آمد، سهم سلامت از بودجه ناخالص ملی آنها چقدر است ؟

** در كشورهای هم سطح درآمدی سهم سلامت از بودجه ناخالص ملی بیشتر از ما است، حداقل سه چهار درصد بیشتر از ما هستند. این درحالی است كه سهم سلامت ما از این بودجه بین بین 4 / 6 تا 8 / 6 در صد است.

** طباطبایی‌: ما در یك دوره 10 ساله در این سهم ، از 5/5 تا هفت درصد بالاتر نرفتیم.

** محسنی :‌ كشورهای دیگر هم سطح درآمدی ، مثل تركیه، پاكستان و قطر اكثرا بین 9 تا 13 درصد این سهم را از بودجه ناخالص ملی شان دارند.

* سووال:‌ شما به عنوان برنامه ریز در بخش بیمه چه راهكاری دارید كه الان وضعیت ما را بهتر كند ؟

** طباطبایی‌: محوریت قانون تنها راه نجات ما دراین بخش است. در وزارت بهداشت این اتفاق افتاده است به عبارت دیگر قانون ، محور كار است . فكر می كنم اگر در این راستا حركت كنیم همه چیز حل می شود.

موضوعاتی كه ما بر اساس قانون در وزارت بهداشت در نظر داریم شامل 10 درصد هدفمندی یارانه برای تامین مالی برنامه هایی از جمله توسعه كمی و كیفی بیمه ها ( ماده 38 قانون برنامه پنجم)، ادغام بیمه ها، بازتعریف شورای عالی بیمه ها، جایگاه بیمه های تكمیلی ، تمركز تولیت در بخش سلامت ( ماده 35 قانون برنامه پنجم)، یكپارچگی نظام ارایه خدمات درمانی همگانی كه اصطلاحا بخش بهداشتی اولیه است (ماده 32 قانون ) و بند د این ماده برنامه نظام جامع درمان است كه سطح یك ارایه خدمات را تعیین كرده است.

اگر همین موارد كه به عنوان حفاظت مالی شهروندان در نظام سلامت به شمار می آید را محور قرار دهیم مشكلات زیادی حل می شود.

** سوال: با این تفاسیر بودجه سال 91 را چگونه ارزیابی می كنید؟

** نوربخش‌: قانون پنجم مترقی است و تمام ابعاد آن دیده شده است و این قانون طبیعتا منابع و ساختار می خواهد كه در زمینه ساختار هیچ مشكلی نداریم زیرا وزارت بهداشت ساز و كار و برنامه ریزی بسیار دقیقی انجام داده است. نقص عمده ما منابع است .

** سووال ‌: براساس قانون برنامه پنجم باید هر سال هزینه بیمه شده ها كم تر شود و قرار هم بر این بوده است كه بعد از انتخابات این موضوع بررسی شود.

** عضو كمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی‌: الان در دستور كار كمیسیون ما هست.

* سووال ‌: بودجه وزارت بهداشت در سال 91 براساس لایحه بودجه چقدر است ؟

** محسنی :‌13 هزار و 700 میلیارد تومان بودجه سال 91 سلامت در اختیار وزارت بهداشت و درمان است.