داستان ناتمام "گشت ارشاد" و "زندگی خصوصی"
دويچه وله ـ توقف اکران دو فیلمی که پروانه نمایش گرفتهاند و در جشنواره فیلم فجر نیز به نمایش درآمدهاند، همچنان با اعتراض روبروست. غیر از کارگردانان این دو فیلم، مجمع فیلمسازان نیز به این اقدام اعتراض کرده است.
"گشت ارشاد" و "زندگی خصوصی" همچنان خبرسازند؛ در حالی که روز ۲۷ اسفند گروه انصار حزبالله تجمعی را در اعتراض به این دو فیلم مقابل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار کردند، روز پنجم فروردین خبرگزاری ایسنا اعلام کرد فیلم "گشت ارشاد" با ۳۰۰ میلیون تومان فروش در رتبه اول و فیلم "زندگی خصوصی" در رتبه چهارم فروش پنج روزهی نوروزی نشستهاند.
یک روز قبل از معرفی فیلمهای پرفروش، امامان جمعه تهران و مشهد، احمد خاتمی و علمالهدی این دو فیلم را "مستهجن، مبتذل و غیر اخلاقی" خواندند و گفتند باید هرچه زودتر جلوی اکران آنها گرفته شود.
رئیس فراکسیون روحانیون مجلس نیز ساکت ننشست و گفت: «وزارت ارشاد باید جلوی اکران فیلمهای سخیف را بگیرد». محمدتقی رهبر همچنین به شبکههای ماهوارهای اشاره کرد و گفت: «چرا از شبکههای فارسی وان و من و تو شکایت دارید؟ آنچه در سینمای جمهوری اسلامی و به اسم فجر انقلاب اسلامی به نمایش در میآید دست کمی از این شبکهها ندارد».
سازمان سینمایی اما کوتاه نیامد و در بیانیهای اعلام کرد که نمیشود با یک اظهارنظر شخصی جلوی اکران فیلمی را گرفت و تغییر اکران فیلمها تنها باید با نظر این سازمان صورت بگیرد.
اما این اظهارقدرت تنها یک روز دوام داشت. روز یکشنبه ششم فروردین سازمان سینمایی سوره اعلام کرد اکران دو فیلم "گشت ارشاد" و "زندگی خصوصی" متوقف شده است.
در بیانیهی سازمان سینمایی سوره دربارهی چرایی توقف اکران این دو فیلم چنین آمد: «نمایش این دو فیلم همراه با حاشیههایی بوده است، موضوع و نوع نگاهی که در این آثار مطرح شده حساسیتهایی را در سطح جامعه موجب شده است».
سازمان سوره با تاکید بر اینکه وظیفهی این نهاد "پاسداری از دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی" است، اعلام کرد که ظرفیت سالنهای سینمایی خود را در اختیار فیلمهای "ضدارزشی" قرار نخواهد داد.
اعتراض کارگردانان دو فیلم توقیفشده
"سعید سهیلی" و "حسین فرحبخش" کارگردانان دو فیلم "گشت ارشاد" و "زندگی خصوصی" اما ساکت ننشستند. این دو که هردو از کارگردانان نزدیک به جریان فکری حاکمیت هستند، در نامههای جداگانهای نسبت به توقف اکران فیلمهایشان اعتراض کردند.
حسین فرحبخش کارگردان فیلم "زندگی خصوصی" در نامه خود، احمد خاتمی امام جمعه تهران را مورد خطاب قرار داده و نوشته: «دیروز در مقام خطیب نماز جمعه تهران بر مبنای شنیدههایتان قضاوت کردهاید و با اشاره ضمنی به فیلم "زندگی خصوصی" که توسط اینجانب کارگردانی شده، آن را اثری مستهجن خطاب کردهاید و خطاب به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دستور توقف نمایش آن را صادر فرمودهاید، حرف و عملی که نه در شان یک امام جمعه است و نه جزو شرح وظایف قانونی او، اما شما از دایره اخلاق، عدالت و قانون خارج شده و آبروی یک مسلمان را ـ صرفاً بر اساس مشتی اطلاعات غلط و مغرضانه ـ در تریبون مقدس نماز جمعه و در برابر هفتاد میلیون ایرانی بر باد داده و به او تهمت ساختن فیلم مستهجن زدهاید و همین حالا حقالناسی عظیم را بر دوش گرفتهاید. همین جا بگویم، من شما را حلال نخواهم کرد و به عدل الهی ایمان دارم که روزی ما با هم روبرو شده آن وقت، در آن روز هزارساله، حساب من و شما با خدا است».
"سعید سهیلی" کارگردان "گشت ارشاد" اما مخاطب نامه خود را مردم ایران قرار داد ونوشت: «مردم آزاده ایران! خوب میدانم که از تجربه حرفهای دو دهه حضور من در این سینما اطلاع دارید و می دانید که هیچگاه برای پول فیلم نساختم بلکه دغدغهام همواره شما مردم بودهاید و بس. بنابراین با کسب اجازه از ساحت فرهنگی شما ملت عزیز، قصد دارم تا در پاسخ توهین سنگینی که به شما وارد شده، تمامی کپیهای فیلم "گشت ارشاد" و پولهایی که از این راه کسب شده را مقابل وزارت ارشاد به آتش بکشم تا شاید این آتش، به خونخواهی فیلم های دیگری به پاخیزد که در آینده ممکن است سرنوشت مشابهی پیدا کنند».
مجمع فیلمسازان از همصنفیهای خود حمایت کرد
مجمع فیلمسازان ایران نیز در دفاع از صنف خود دست به اعتراض زد و بیانیهای در اعتراض به توقیف فیلمهای دارای پروانه نمایش صادر کرد.
در این بیانیه ابتدا بر این نکته تاکید شده که گرفتن پروانه نمایش تا چه اندازه مشکل و شبیه "عبور از هفت خان رستم" است. سپس چنین آمده: «اگر قرار باشد این پروانه نمایش چنین خاصیتی نداشته باشد، دیگر چرا باید این هفت خان مشقت بار را طی کنند؟ چرا باید عدهای غیرمتخصص و ناآشنا با سینما، برخلاف نظر کارشناسان قانونی و با فشارهایی که به فیلمساز و مسئولین فرهنگی میآورند، فیلمها را از سر در سینماها پایین بکشند؟».
مجمع فیلمسازان ایران سپس به این مسئله اشاره کرده که عدم حمایت از فیلمهای داخلی راه را بیش از پیش بر سینمای هالیوود باز میگذارد.
در این بیانیه آمده است: «ما اگر نتوانیم فیلمی ایرانی را که با لحاظ تمام مراحل قانونی ساخته شده، تحمل کنیم، چگونه میتوانیم در مقابل موج عظیم فیلمهای هالیوودی قد علم کنیم؟ در سالی که به عنوان سال تولید ملی با سرمایه ایرانی لقب گرفته اگر نتوانیم به تولید داخلی و سرمایه بخش خصوصی در سینمای ایران احترام بگذاریم، ناگزیر به احترام گذاشتن به تولیدات خارجی هستیم.همان طور که هم اکنون وقت بسیاری از مخاطبین ایرانی صرف دیدن فیلمهای سینمایی خارجی میشود».
این مجمع اتفاقی را که برای دو فیلم "زندگی خصوصی" و "گشت ارشاد" افتاده، بدعتی در سینمای ایران دانسته که با آن دیگر امنیت هیچ فیلمی در آینده تامین نخواهد بود.