برای جامعه‌ای که در آن معنای اردوگاه‌های سیاسی «راست» و «چپ» هیچ‌گاه دارای بار معنایی مصطلح جهانی نبوده است و هنوز هم مشخص نیست که این تقسیم‌بندی دارای بار سیاسی و گفتمانی است یا اینکه بر یک رفتار سیاسی، مشخصاً تنها بدلیل مخالفت و دشمنی، دلالت دارد، پس و پیش کردن واژگان نه به رفع ابهامات، که به سوتفاهم‌های مشکل آفرین دامن می‌زند.

ما بر خلاف غرب، که از یونان آغاز می‌شود، در دوره‌های گوناگون تاریخی، دریافت و فهمی به هم پیوسته و ادامه دار از علوم سیاسی نداشتیم و به همین جهت مفاهیم و واژه‌های سیاسی در دستگاه تفکرمان شکل مفهومی پیدا نکردند و جایگاه درست خود را در بطن فلسفه سیاست نیافتند. تنها اندیشه «ایرانشهری» بعنوان نماینده پایداری روح ملی ایرانی در همه دوران‌ها حضور و تداوم و نفوذ داشته است، هر چند کارکرد آن با جابجایی سلسله‌های حکومتی و با توجه به نیاز زمانه، با برداشت‌ها و تفسیرهای گوناگون ارائه و پیگیری می‌شد.

نیاز کنونی ما واژه یابی و واژه سازی نیست که سودی هم برای سیاست درمانده ما ندارد و بیشتر سیاست ورزی بی فروغ ما را در گرداب منازعات بی پایان سیاسی، که در آن استادیم، گرفتار می‌کند. در عرصه‌ایی که امر سیاسی نمی‌تواند امکان گفتگو، تعامل و اجماع را فراهم کند و میدان سیاست به محلی برای کشمکش دائمی و دشمنی بی پایان موجودات محروم از قدرت و جانداران بی بهره از آگاهی تبدیل شده است، پیشوندها و پسوندها هم چندان گرهی از مشکلات ما نمی‌گشاید و مانع آشفتگی‌های فکری نخواهد شد.

واژگانی که در مقاطع تاریخی، بنا به هر عللی، پیرامون معناهای مشخصی شکل بگیرند، به «مفهوم» تبدیل می‌شوند و سبب جابجایی در آرایش گروه‌های اجتماعی و سیاسی می‌گردند و رفته‌رفته با گسترش میدان تأثیرگذاری، به صورت کلیدواژه در می‌آیند، و سپس همچون گرانیگاهی برای روشن شدن مرز میان «خود» و «دیگری» در برابر «پادمفهوم»‌ها (با اقتباس از راینهارت کوزلک) قرار می‌گیرند، بعنوان نمونه: ایران‌گرایی در مقابل ایران ستیزی و ملی‌گرایی در برابر تجزیه طلبی، تا بتوانند با حضور خود در میدان واژگان، اندیشه سیاسی و مرزبندی ذهنی را تثبیت کند.

درک این نکته که چگونه یک مفهوم ـ واژه، که در برداشتی تاریخی تنها دارای ویژگی‌های فرهنگی و عاطفی بوده است، در یک بازه زمانی تاریخی، بار سیاسی به خود می‌گیرد و با چرخش معنایی به کلیدواژه یک گفتمان ملی تبدیل می‌گردد، می‌تواند به شناخت ما از مسلط شدن این مفهوم ـ واژه در سپهر سیاسی کمک کند، تا بدانیم که آن‌ها نه محصول انتخاب و تصمیم گیری، بلکه برایند منطقی گفتمان کنونی است و به همین علت هم نمی‌توان این واژگان را زیر ساطور واژه شناسی و معنای لغوی قصابی کرد.

اقامت طولانی کسانی در حوزه واژه سازی و دوری از امر سیاسی، تلاش آن‌ها برای بررسی رابطه میان مفاهیم کلیدی یک گفتمان را با دشواری روبرو ساخته و به نتایج نادرست رسانده است.

ایران‌گرایی نه واژه‌ای با ماهیتی زبان شناسانه است که بتوان آن را با رویکردهای زبانی سبک سنگین کرد و سپس با تهی کردن بار معنایی‌اش آن را تغییر داد، و نه مفهومی صرفاً تاریخی است که بتوان آن را با علم تاریخ و «افسانه صلح وستفالی» بررسی کرد.

برای پی بردن به منطق درونی دال مرکزی، باید از چارچوب تنگ باورهای «گرفتار» خارج شد و رهیافتی پیشه کرد تا بتوان «زبان فکر سیاسی» را شناخت. اگر توجه فقط به عینیت و کمیت‌های قابل اندازه‌گیری معطوف شود، واقعیت‌ها در پس پرده می‌مانند و هرگز شناخته نمی‌شوند. زبان فکر سیاسی به گرایش فکری دوران اشاره دارد و توصیفی از یک دوره معین تاریخی است که تأثیر زیادی بر فرایندهای سیاسی و فکری دارد که در شعارهای مردم نیز بازتاب بیرونی می‌یابد.

شاید ایران‌گرایی نمود برآمدن نوعی نوستالژی تاریخی به نظر آید، اما چنین نیست، بلکه برایند منطقی گفتمان انقلابی و ماحصل تحول در «آگاهی دوران» است: تصویرهای اجتماعی که ذهنیت مردم را نشان می‌دهد، فرایندی که همچون «یکی باد برخاست چون رستخیز»، سرآغاز بسیاری از دگرگونی‌های بنیادی شده است و خاستگاه بسی «نوزایی»‌های تاریخی آینده خواهد بود.

پیچیدگی‌های دوران و سختی‌های روزگاری که در آن بسر می‌بریم دیگر مجالی برای این‌گونه مرزبندی‌ها باقی نمی‌گذارد. ما وظیفه و کارهای بس دشوارتری پیش رو داریم.
با نگاهی به لاشخورهای شیعه داخلی که دیگر رمقی برای کشورمان باقی نگذاشته‌اند و با نگری به کفتارهایی که شیر ژیان را دوره کرده‌اند و در کمین نشسته‌اند تا تکه‌ای از پیکر زخمی‌اش را بدرند، ما را باید بیشتر متوجه شرایط حساس و پرمخاطره سرزمین کهنسالمان کند.

در چنین وضعیت حساس و موقعیت بحرانی، که عوامل بسیاری مولفه‌های تشکیل دهنده قدرت ملی ما را کاهش داده است و پارامترهای مورد نیاز برای اقتدار افزایی توان ملی، یا غایب و یا سست هستند، با رژیم تو سری خور و مستعمره دشمنان دوست نما، و همسایگانی که چشم طمع به خاک این مرز و بوم دوخته‌اند، به دور از عقل و منطق است که از نیرومندترین سپهرهای دفاعی خویش یعنی، «ایران‌گرایی و ملی‌گرایی»، به رایگان چشم‌پوشی کنیم و خودمان را خلع سلاح کنیم.

«در این لحظات حساس تاریخی همه به ایران فکر کنیم».