افشای اقدامات غيرقانونی ارشاد سابق در زمينه نشر

• ناشرانی که در دولت قبلی متوقف مانده بودند، قانونا اجازه‌ی نشر داشتند اما مسولان وقت ارشاد اين حق قانونی را از آن‌ها سلب کرده بودند
• اداره‌ی کتاب هنوز از چشمه کتاب نمی‌گيرد.

ايلنا: اگرچه علی جنتی وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته (شنبه ۲۵ آبان‌ماه) در حاشيه‌ی مراسم تکريم از خادمان نشر از فعال شدن نشر چشمه و رفع مشکلاتی که در دولت گذشته باعث توقف فعاليت‌های اين نشر شده بود خبر داد، اما واقعيت اين است که مشکل نشر چشمه هنوز حل نشده است.

عملکرد وزارت ارشاد در دولت دهم به دليل اقدامات و برخوردهای تند و گاه افراط‌‌گونه در موارد مختلفی؛ اعتراضات اهالی فرهنگ و هنر را در پی داشت. يکی از اين موارد برخوردهای تند و غيراصولی با برخی مراکز نشر بود که منجر به متوقف شدن فعاليت‌های آنها شد.

به گزارش خبرنگار ايلنا، ناشرانی همچون آگاه، اختران و چشمه رسما از سوی مقامات وقت وزارت ارشاد توقيف شده و لغو امتياز شده؛ معرفی شدند. بسياری از ناشران نيز در مقاطعی با تعليق روبرو شدند که البته کارشان به توقف نرسيد و بعضا حتی خبری از مشکلاتی که برايشان پيش آمده بود، به دليل صلاحديد خود ناشران رسانه‌ای نشد.

اما آنچه جالب توجه است، عدم صدور هرگونه حکم تعليق يا لغو امتياز از سوی اداره‌ی کتاب وزارت ارشاد گذشته به ناشران مذکور است. به عبارت ديگر هيچ کدام از ناشران به شکل قانونی از ادامه‌ی فعاليت نشر محروم نشدند بلکه اين اقدامات در خارج از دايره‌ی قوانين و صرفا با نظر شخص مسوولان ارشاد و معاونت امور فرهنگی اعمال می‌شد. راه‌کار آقايان نيز عدم پذيرش کتاب تازه برای بررسی و صدور مميز از اين ناشران برای کتاب‌های تازه و کتاب‌های تجديد چاپی بوده است. چراکه وقتی ناشری نتواند مجوز نشر بگيرد، يقينا از کار نشر باز می‌ماند. ولو اين توقف، قانونی نباشد.

گواه بر اين مدعا، اظهارات و اخباری‌ست که اخيرا با رفع مشکلات ناشران مورد اشاره از زبان آنان و وزير ارشاد شنيده می‌شود. در اين راستا چندی پيش مديران نشر آگاه و اختران بر اين مساله صحه گذاشتند. روز گذشته نيز علی جنتی درمورد نشر چشمه به خبرنگاران گفت اين نشر تعليق نشده بوده که رفع تعليق شود؛ بلکه تصميمات گرفته شده در ارشاد سابق صرفا با نظر مديران در درون اداره‌ی کتاب و معاونت امور فرهنگی؛ اعمال شده که اين نظرات و تصميمات در ارشاد جديد اعتباری ندارد.

حسين حسين‌خانی(صاحب امتياز نشر آگاه) چندی قبل درمورد وضعيت امتياز نشر آگاه و آنچه در سال‌های اخير بر آن گذشته است به خبرنگار ايلنا گفت: من دارای پروانه‌ی دائم نشر هستم و هيچ حکمی مبنی بر تعليق شدن نشرم برايم صادر نشده که امروز بخواهد لغو شود. مساله اين است که از سه سال و نيم پيش به يکباره ارشاد از ما کتاب تازه قبول نکرد و اجازه‌ی تجديد چاپ به ما نداد. درغير اين صورت من اتهامی انجام نداده بودم که بخواهم پروانه‌ای داشته باشم و تعليق شده باشم. بنابراين خبر لغو پرونده‌ی تعليقی درست نيست.

همچنين حسن کيائيان (مدير و صاحب امتياز نشر چشمه) در مورد وضعيت نشر خود به خبرنگار ايلنا گفت: شفاها به ما گفتند ديگر از شما کتاب نخواهيم گرفت؛ همين! و هيچ حکم مکتوبی دراين‌باره به ما ندادند.

چندی قبل نيز يکی رسانه‌های نزديک به دولت نهم و دهم؛ طی مطلبی به نقل از يک منبع آگاه اعلام کرد: انتشارات «آگاه»، «اختران» و «کوچک» در هيات رسيدگی به تخلفات ناشران هيچگونه پرونده‌ای ندارند بر اين اساس تعليقی هم صورت نگرفته بود.

رويکرد تازه‌ی ارشاد درمورد ناشران متوقف مانده، صد البته رويکردی مثبت بوده که جز اين نيز انتظار نمی‌رفت. هرچند با پيگيری مساله‌ی نشر چشمه، متوجه شديم مشکلات اين نشر هنور حل نشده. دفتر سرپرست اداره‌ی کتاب در پاسخ به ايلنا از عدم پذيرش کتاب‌های نشر چشمه خبر داد. اين نشان می‌دهد که تصميمات آقای وزير هنوز به زيرمجموعه‌ها؛ خصوصا اداره‌ی کتاب ابلاغ نشده است. هرچند با اعلام نظر صريع جنتی، دير يا زود اين اتفاق خواهد افتاد. اتفاقی که مسوولان نشر چشمه نيز به آن اميدوارند.

جالب توجه است که بهمن دری، معاون سابق امور فرهنگی در وزارتخانه‌ی سيدمحمد حسينی، درمورد نشر چشمه صريحا اعلام کرده بود: "پروانه نشر چشمه لغو شده است. البته اين که می‌گويم لغو به اين مفهوم نيست که فروشگاه و محل‌اش را پلمب کنند بلکه می‌تواند به حالت کتابخانه‌ای و کتابفروشی به فعاليت‌اش ادامه دهد ولی کتاب تازه‌ای نمی‌تواند برای انتشار عرضه کند."